На Словакії в останім часі зліпшує ся аплікація языковых прав у майже каждій области. Языковы права народностных меншын суть основов всокочіня і розвитку їх ідентічности. По новім будуть і державны урядници здобывати освіту, жебы годны были комуніковати в языку народностной меншыны.
В смыслі закона може граждан Словакії в комунікації зо самосправов або штатнов справов хосновати в устній і писемній формі язык меншын. Жебы тото право могло быти практіковане, треба, жебы была соєдинена термінолоґія в меншыновых языках, жебы были доповнены хыбуючі двоязычны формуларі, і жебы были урядници, котры языком меншыны годны комуніковати.
Уповномоченый влады Словацькой републікы про народностны меншыны і етнічны ґрупы Ласло Буковскый довгодобо має намагу, жебы тоты барьєры при просаджованю языковых прав были елімінованы, і жебы ся глядали оптімалны рішіня. В тых намагах досягнув ся далшый історічный пункт, як інформує офіціалный сайт уряду уповномоченого. Од кінця мая зачінать ся з навчаньом державных урядників під назвов Розвиток мадярьско-словацькой і русиньско-словацькой білінґвалной компетенції з адміністратівных жанрів.
Навчати ся буде в мадярьскых окресах і єднім русиньскім
„Основы розвитку освіты і в меншыновых языках были покланы в минулім році, коли на основі ініціатівы уповномоченого ся до Выглашкы Уряду влады СР ч. 126/2017, котров ся встановлюють детайлы о освіті державных робітників, закомпоновала і можливость компетенчного навчаня в языку народностной меншыны,“ інформує Уряд уповномоченого влады Словацькой републікы про народностны меншыны.
За остатній період Буковскый ініціовав дакілько мултілатералных їднань з Міністерством внутрішніх справ СР, Факултов середньоевропскых штудій Універзіты Константіна Філозофа в Нітрі і Інштітутом русиньского языка Пряшівской універзіты в Пряшові, з цільом найти оптімалны механізмы про языкове навчаня урядників.
В смыслі заключінь споминаных їднань компетенчне навчаня в мадярьскім языку про окресны уряды Шаля, Ґаланта, Сенєц, Новы Замкы, Комарно і Дунайска Середа зачінать кінцьом мая і буде тырвати приблизно місяць. Окресы Рімавска Собота і Рожнява будуть мати курзы в місяцях септембер і октобер. Цілково бы навчаня мало абсолвовати 59 урядників.
Языкове компетенчне навчаня в русиньскім языку про вісем урядників буде проходити в просторах Окресного уряду в Меджілабірцях, што є єдиный офіціалный русиньскый окрес на Словакії, в місяцях септембер і октобер.
Буковскый думать, же ефектівна і одкрыта верейна справа мусить служыти каждому гражданови і языкова барьєра не сміє быти досправдовов барьєров. Вірить, же в близкій будучности така форма освіты державных урядників наштартує ся і в іншых резортах.
Од минулого рока ся перекладать леґіслатіва
Припоминаме, же од 1-го фебруара 2018-го року была зряджена уповномоченым про народностны меншыны і етнічны ґрупы Порадна ґрупа про забезпечіня гармонізації практікы з чінным законом о хоснованю языків народностных меншын. Має пять окремых секцій: про мадярьскый язык, русиньскый язык, ромскый язык, україньскый язык і німецькый язык. В русиньскій секції суть членами Анна Плішкова, Петро Медвідь і Мартін Дуфала.
Секції в минулім році зробили першы переклады словацькой леґіслатівы і в тім році роботы продовжують далше. Переклады в споминаных языках суть к діспозіції на порталі Slov-Lex, што є офіціалный правный і інформачный протал. Русиньскы верзії уж переложеной леґіслатівы можете найти ту.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА