В понедільок, 16. вересня/септембра 2019 р., на дорозі Крампна-Жыдівскє-Граб явили ся будовляны машыны. Зачато ремонтувати дорогу, котра веде через хоронену обшыр: Маґурскій Нацийональный Парк та Натура2000.
Повітовый Заряд Доріг в Яслі зачал роботы при дорозі Крампна-Жыдівскє-Граб. Тот одтинок веде через хоронену обшыр. Маґурскій Нацийональный Парк хотіл переняти дорогу і влучыти під свою юрисдикцию, але місцевы ся тому противили. Дорогу хоснували до той поры найчастійше вандрівникы і любителі природы. Часом переізджали ньом службы парку і жытелі сусідніх сел.
Протестували не лем еколоґы
Проти перебудові дорогы од початку сут еколоґы, подля котрых нова дорога спричынит збільшыня руху авт і буде мала неґативне влияня на середовиско. Підкрисляют, што обшыр тота є барз цінна з огляду на выступуваня гын єдного з важнійшых еколоґічных корытарів і рідко стрічаной звірины. Жыют ту волкы, рысі, медведі, беркут (Aquila chrysaetos), уральска сова (Strix uralensis), кобчык (Falco vespertinus) і чыгач (Lanius minor). Мож найти і рідкы земноводны звірята як гребінчатый тритон (Triturus cristatus) ци звычайна кумка (Bombina bombina). З безхырбетных мож стрітити альпійску росалию (Rosalia alpina).
Перебудові дорогы противны сут тіж Моніка Шнайдерман з мужом Анджейом Стасюком. Писменник отверто заапелювал до Ярослава Качыньского о поміч в затриманю діянь дороговців. В емоцийных словах выражат, як барз старат ся о природу, яка буде нищена. «Не розумію, чом комуси залежыт, жебы постійні нищыти тоту держaву. Чом, при великым труді, будує ся нацийональны паркы, робит цілу стурктуру, а пак хтоси тото роз…..лят і хоче зробити асфальтову дорогу? Середином пути найбарже дикых звірят, найкрасшых, найзнаменитшых, жебы примірово переіхати рыся» – бесідує Анджей Стасюк в фільмі зрыхтуваным Фундацийом Природнича Спадковина.
https://www.facebook.com/PuszczaPolska/videos/2471406319803774/
В рамках акциі #nietędydroga, апелю до Повітового Староства в Яслі та Міністерства Середовиска о затриманя ремонту і вытинкы коло 50 дерев в долині Тихані, зобрано більше як 10 000 підписів. Не помогло.
Будова рушыла
Протестацийны акциі на нич ся здали, бо 10. вересня/септембра Повітове Староство в Яслі выдало згоду на будову. Ремонтовы роботы мают ся скінчыти в листопаді/новембрі тр. Грошы на ремонт походят з середків на ліквідацию результатів злив. В рамках робіт плянує ся выляти асфальт, высыпати шутр ци замонтувати 10 порогів, якы спричынят, же переізжаючы зменшат скоріст, в міцях порішеных з Маґурскым Нацийональным Парком. Згідні з постановом Реґіонального Директора Охороны Середовиска в Ряшові з 3. вересня/септембра тр. роботы мают быти реалізуваны выключні в рамках дороговой смугы, не мож вытинати ниякых дерев і краків, в якій-небуд спосіб інґерувати в природничы хоронены габітаты, а роботы при деревах і кряках мают быти ведены ручні.
Нацийональный Маґурскій Парк не єст проти ремонтови
Подля еколоґів інвестиция не має сенсу, зато што повітова дорога Крампна-Жыдівскє-Граб має марґінальне значыня. В сусідстві находит ся шырша і выгіднійша воєвідска дорога ДВ 992, котра доізд до сусідскых місцевости выдолжат лем о близко 3 км. Початковы пляны ремонту дорогы передвидували пошыріня дороговой смугы до 7 метрів, з метровом придорожном смугом по обох странах. Така перебудова спричынила бы значуче збільшыня чысла переміщаючых ся авт і іх скоріст, што безсперечні є небезпечне для звірят. Еколоґы постулювали о высыпаня площыны дорогы шутром, без асфальту, але в звязку з тым, же староство здобыло уж грошы на ремонт, то інвестиция не може обнижыти клясы дорогы. Мусит быти асфальт.
Теперішня дирекция Маґурского Нацийонального Парку є за ремонтом дорогы. Подля Пшемыслава Махуры, п.о. директора МНП, зато што дорога веде через центральну част найціннійшой і найбарже дикой обшыри Парку, повинна быти выремонутвана, бо єст ідеальным путьом для пішой, роверовой і конной туристикы. Додає, што выремонтувана дорога буде для Парку помочом при вывожыню дерева, котрого транспортує ся коло 100 авт на рік. Махура пояснят, што дорога не веде через обшыр стислой охороны, а лем через обшыр активной охороны – обшыр опустошеных през акцию «Вісла» лемківскых сел. В рамках той охороны кошены сут лукы, а сосну заступує ся ялицями і буками.