Їджте помалы і не бісідуйте коло того

Словакія од першого юла не має уповномоченого пор народностны меншыны і людьскы права. Ласло Надь, котрый быв у функції як номінант партії Мост-Гід одышов по тім, што парламент не прияв закон о двойязычных таблах на железнічных штаціях, і дотеперь ся премєр Роберт Фіцо порядно не выразив, коли дасть тоту функцію новому чоловіку. Лем раз. По довгім часі, минулый тыждень, коли повів, же глядать валушнього кандідата і рахує, же даколи в осени бы сьме могли мати нового уповномоченого. Даколи в осени. Оно, тяжко повісти, ці з так осіченыма правомоцями, як має уповномоченый, з котрого Фіцо зробив лем манюшку, урядника, котрый є підвладный іщі і ведучому Уряду влады, тота функція реално дакому хыбує. Покы ся його правоміць не змінить, якбач ани ні. Также о чім є властно бісіда? Што словацька влада сімболічно зохабила уповномоченому, то є роздільованя грошей з проґраму култура народностных меншын. Значіть, пінязь, котры ідуть на проєкты народностных орґанізацій, на културны події, друкованя книжок, пресы, на медії. Остатньов інформаційов на сайті уповномоченого є, же од першого юла є повіренов ряджіньом, нарпямом і контрольов діяльности Уряду уповномоченого влады Словацькой републікы про народностны меншыны Марія Єдличкова і єдночасно нас влада убезпечує, же то не буде мати жадный вплив на дотачну сістему і адміністратівне выбавльованя жадостей о піназі на проєкты з проґраму Култура народностных меншын 2013. Інформація, котра бы за нормалных условій мала быти про народностны меншыны штось, што їх потішыть, але вельо оптімізму на Словеньску до проблематікы не налівать. Ґрантова сістема про народностны меншыны, так, як тогорічне літо уж даякый тот час таксамо здолавать рекорды і іншак тому не є ани того року. Про рпиклад, з проєктів русиньской народностной меншыны іщі не быв выплаченый ани цент з тым, же самособов такы проєкты, яков є преса або радіо мусять фунґовати цілый рік. Од януара. Ні аж од децембра, як тому было минулый рік, коли такы Народны новинкы, найстаршы русиньскы пореволучны новинкы на Словеньску, дістали пінязі. Значіть, Русины, так як і далшы народностны меншыны роблять вшытко на борґ, чекають, коли урядниці рушають ся і коли їм, холем додаточно, прийдуть піназі на їх банковы рахункы. Часовы рекорды выплачіня грошей роблять в жывоті народностных мешнын дні іщі веце теплішы і меншынам зачінать быти порядно горячо. Головно в тых областях, коли не іде я єдноразову роботу, але сістематічну діяльність почас цілого рока.
До той горячавы, перед котров не є де втечі, як кібы іщі придав теплоту роспаленов ватров словацькой суверенности председа Матіці Словеньской Маріян Ткач, котрый ся минулый тыждень на сваткованю 150-го юбілею заснованя той културной інштітуції Словаків скаржыв на то, же мають малый розрахунок, люди в інштітуції зароблять коло 600 евро і же їх святкованя не можуть быти за веце як 26 тісяч евро. Лем про приклад напишу, же Матіця Словеньска має 18 своїх центер, має і свої будовы, а такы русиньскы здружіня не мають ани єдну будову, не можуть мати своїх плаченых робітників і цілковый розрахунок Матіці Словеньской на тот рік є векшый, як розрахунок про вшыткы народностны меншыны на Словеньску довєдна. Самособов, пінязі вже давно мають на своїх банковых рахункох.
Не знам, але мам таке чутя, же словацька влада якбач обявила новый жывототиновый вид. Є ним народностна мешнына. Тот вид, подля досліджованя словацькых науковців споміджі членів влады, жыє з воздуху. Воздух їсть і воздух пє. Нич інше членам того вида не є потрібне. Нажаль, теперь є воздух доста горячій, также треба мерьковати, жебы собі народностны мешныны не зпекли язык і рота. Треба їсти помалы. Холем нам на довгше вытриме. І, што є найосновніше, треба ся тримати доброго выхованя і коло їджіня не бісідовати. Не дай Бог скаржыти ся словацькой владі на страву. Бо може ся стати, же кідь собі не будеме важыти тото, што нам наварили, не другый раз не дістанеме абсолутно нич.
Петро Медвідь
(Статя была написана як коментарь про лемківске радіо lem.fm)

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА