Соймова комісия рішыла на вчерашнім засіданю (1. марця 2018 р.) передати до Маршалка Сойму ПР проєкт новелізациі Уставы про нацийональны і етнічны меншыны та про реґіональний язык, завдякы котрому реґіональным языком вызнаний буде вілямівскій. Подля обовязуючого закону такій статус має в Польщы лем кашебскій. Проєкт зрыхтувала Комісия Нацийональных і Етнічных Меншын.
Вілямівскій язык в остатніх роках пережыват свій ренесанс. Завдякы спілпрацы локального середовиска (м.ін. соспільных молодых діячы Юстины Маєрской та Тимотеуша Круля) з університетами з Варшавы і Познаня (м.ін. проф. Юстином Олько і проф. Томашом Віхеркєвичом) повело ся ввести шор діянь ревіталізуючых язык.
З дослідничого пункту виджыня справа єст явна – під петицийом підписало ся 250-ох дослідників з цілой Польщы. Петицию презентувала на четверговым засіданю посел Данута Пєтрашевска (ПО). Проф. Т. Віхеркєвич підкрислил, што вілямівскій язык єст жывым. Тепер ся пише, бесідує, выставлят пєсы по вілямівскы. Ґрупа рахуюча парудесят осіб має репертуар, котрий уж в тій хвили може запрезентувати в вілямівскым языку. Публикуваны сут книжкы, вытворюют ся меджепоколіньовы односины – арґументувал.
Як переконувал представник вілямівской соспільности – Тимотеуш Круль, важным є, жебы польска держава вызнала вілямівскій язык як свій. Мы, вілямовяне, узнаєме, што тото, чым бесідуєме, то наш язык. Нам не треба того потверджати, бо знаме, што так єст. Робиме вельо, жебы наш язык перетырвал, потрібуєме того, жебы быти собом. Хочеме, жебы польска держава вызнала тот язык як свій, жебы сме не были чужым елементом, вызнаваным за діалект німецкого языка – повіл Круль.
Заступця бургомайстра Вілямовиц – Станіслав Ґавлик, підкрислил, што охорона вілямівской традициі і культуры є для ґмінных власти пріоритетом, доказом чого єст м.ін. тото, же зорґанізувано вчыня вілямівского языка в школі. Ґавлик заапелювал до послів о поміч в підтриманю спадковины вілямівской культуры.
Присутний на посіджыню віцеміністер внутрішніх справ і адміністрациі, Павел Шефернакер (ПіС), зазначыл, што МВСіА не може явно ствердити, ци істнує правна можніст вызнати традицийну бесіду жытелів Вілямовиц за окремий язык, але заґарантувал, што сут грошы на підпору вілямівской культуры. Запросил представників вілямівской соспільности до ресорту на бесіду в тій справі.
В дебаті над проєктом вшыткы послы позитивні выповідали ся про вызнаня вілямівского реґіональным языком. Посол Малґожата Пемпек (ПО) підкрислила, што вілямівскій язык треба плекати і зробити вшытко, жебы перетырвал. Моніка Роса (Новочесна) додала, што проєкт є результатом громадяньскых робіт і дає можніст польскій державі вызнати іх ріжнорідніст.
На конец дебаты Томаш Цімошевич (ПО) зложыл внесок о голосуваня над проєктом на проходячым засіданю. Комісия більшістю голосів рішыла переслати проєкт невелізациі уставы до маршалківской палиці.
Ціле засіданя мож выслухати за гевсым мотузком. Перед тыжньом орґанізуваний был «IV Ден Рідного Языка в Вілямовицях» получений з науковом конференцйиом, на котрій бесідувано про ріжны меншыновы языкы, в тым тіж про лемківскій. Інформували сме про тото гев.