В Токаїку землетрясіня пошкодило памятник жертв націстічных репресій

Выход Словакії в понедільок 9-го октобра 2023-го року о 20.23 год. засягло землетрясіня. Жертвов окрім іншого став і памятник націстічных репресій почас Другой світовой войны в русиньскім селі Токаїк, Стропківского окресу, котре было почас войны Німцями выпалене.

Трясіня было чути на веце місцях в Пряшівскім і Кошыцькім краю. Землетрясіня мало мати силу 4,9 маґнітуды. Было в глубці десять кілометрів, і епіцентер ся мав находити коло десять кілометрів юговыходні од міста Стропків.

Пошкоджіня церькви голосила Ґрекокатолицька парохія в Пакостові. В Гуменнім землетрясіня запричінило гаварію на рулі з теплов водов.

Пошкодженый памятник в Токаїку

Як інформовав портал Aktuality.sk, пошкодженый є і памятник присвяченый жертвам націстічных репресій в селі Токаїк од русиньского скулптора Франтішка Ґібалы.

Зато, же містне населіня помагало партізанам, в днях 19-го і 20-го новембра 1944-го року німецькы вояци наперед позберали хлопів із села коло містной церькви, пак їх одвели северно од села, де їх постріляли. Почас масакры в Токаїку вмерло 32 хлопів, двом раненым ся чудом подарило пережыти. Наслідно націсты село выпалили.

Пізніше там выникнув Памятник Токаїцькой траґедії, котрого частьов є і камянный обеліск, якый є присвяченый жертвам націстічных репресій. В остатніх роках перешов ревіталізаційов.

Директор Воєньского історічного інштітуту Мірослав Чапловіч про портал Aktuality.sk повів, же вєдно з Крайскым памятковым урядом в Пряшові будуть мусити памятник зреконштруовати. Памтяник з назвов Навернутя до выгубленого села быв важні пошкодженый землетрясіньом.

В селі находить ся і Музей Токаїцькой траґедії, котрый документує тоты траґічны історічны дії села.

Франтішек Ґібала

Франтішек Ґібала (рр. 1912 – 1987) – русиньскый скулптор, котрый робив і памятник в Токаїку, быв родаком із Крайньой Поляны. Окрім многых іншых творів маєме од нього в публічных просторах памятникы русиньскых будителів – Александра Духновіча в його роднім селі Тополя, а Александра Павловіча у Свіднику.

Ґібаловы памятникы, бюсты, рельєфы, памятны таблы мож найти і в Калинові – першім освободженім селі на теріторії Чехословакії, котре ся находить в окресі Меджілабірці, в Гуменнім, Левочі, Старім Смоковці, Ружомберку, Братіславі і далшых містах на Словакії.

Ґібала не забыв на край із котрого походив. Мав контакты з далшым вызначным русиньскым вытварником Дезідерійом Миллым з Кыйова, а до свого краю вертав ся і в своїй поезії.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА