В Пряшові засідав ОСРС. Русины підпорили актівістів проти здобываню ропы і ґазу

Пряшів, 3. децембер 2016

В суботу в Пряшові проходило 20-те засіданя Округлого стола Русинів Словеньска (ОСРС). Платформа міджі собов привітала Крістіну Мойжішову із Розгласу і телевізії Словеньска (РТВС) і так само актівістів, котры розбігли петіцію „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine“ (Не вертійте! Хочеме жыти в здоровій країні).

20-те засіданя ОСРС належало головно двом важным пунктам, ку котрым собі Русины запросили гостів. Тым першым было оціньованя стану русиньского высыланя в рамках Народностно-етнічного высыланя (НЕВ) Радіа Патрія в Кошыцях. О тій темі представителі ОСРС діскутовали з тім лідром НЕВ Крістінов Мойжішовов.

Мойжішова на засіданю інформовала о резултатах за остатні два рокы, як і о планах на рік 2017. ОСРС позітівно оцінює нароснутя річной дотації минут присвяченых про русиньске высыланя як і заведжіня новых проґрамів заміряных на обчаньску публіцістіку, котры мають у слухачів позітівны одозвы, ці піднятя професіоналности обсягу проґрамів, што є позітівным вкладом Крістіны Мойжішовой од їй наступліня до функції тім лідра НЕВ. На другім боці платформа выразила неспокійность з тым, же русиньска редакція НЕВ на основі недостатку фінанцій перестала з вырабляньом літературно-драматічных проґрамів.  РТВС была єдинов інштітуційов, в рамках котрой могли Русины вырабляти літературно-драматічны проґрамы і тым презентовати свою сучасну літературну творчость.

За порядком другым важным пунктом было познакомліня ся з проблематіков актівностей компанії Alpine Oil and Gas s.r.o. в селах на северовыході Словакії. О тій проблематіці на засіданю ОСРС інформовали членове петічного выбору петіції „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine,“ Владимір Ферко і Роланд Ноґа.

Округлый стіл Русинів Словеньска по познакомліню ся зо вшыткыма справами, котры актівісты на засіданю одпрезентовали, підпорює петіцію „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine“ і протестує проти порушованю властницкых прав жытелів в повязаню з досліджуючіма верчінями і проти огрожованю жывотного оточіня. Платформа собі усвідомлює, же ропа і ґаз суть комодіты, котры хоснуєме вшыткы, но не може быти согласна зо способом, якым ся компанія  Alpine Oil and Gas s.r.o. справує ку властникам фундушів, як суть порушованы їх права і як ся на то державны орґаны тихо смотрять, хоць суть права людей, котрых ся то дотулять, ґарантованы Конштітуційов Словацькой републікы. ОСРС так само не може быти согласный з тым, жебы были замовчованы факты о можливых різіках пошкоджідня жывотного оточіня, котре бы ся не дало навернути, в тых селах, што може запричінити неможность жыти в тых селах.

Русины так само припоминають, же русиньскы села уж в історії были жертвов проєктів, котры запричінили примушене заникнутя тых сел. Такым проєктом было будованя водной перегороды Старина ці вытворіня Воєньской области Яворина. Днесь суть міджі селами, в котрых ся мають робити досліджуючі верчіня, знова і русиньскы села. ОСРС бы привітав, кібы до реґіону северовыходной Словакії были забеспечены інвестіції, котры бы в тім краю дали людям роботу, а не інвестіції, котры їх з нього будуть выганяти, як ся то може стати при пошкоджіню жывотного оточіня.

ОСРС так само повірив членів Выбору про народностны меншыны і етнічны ґрупы Рады влады Словацькой републікы про людьскы права, народностны меншыны і родову рівность Яна Липиньского і Мілана Піліпа їднати з міністром културы односно рішіня русиньскых збірок, котры ся находять в Словацькім народнім музею – Музею україньской културы во Свіднику, котры суть презентованы як україньскы збіркы.

Петро Медвідь, говорця ОСРС, Веце інформацій: www.okruhly-stol.sk.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА