Три выміры лемківскых церкви

16. вересня/септембра т.р. в Ліґницкій Публичній Бібліотеці буде проходил вернісаж выставы пн. Самітны лемківскы церковці. І не буде то выстава знимок, як найчастійше можеме ся сподівати в такых примірах. Тым разом буде то о тілько выняткова выстава, же церкви буде мож видіти не в двох, а в трьох вымірах.

Од найблизшой пятнциі в Ліґници буде мож видіти выставу мініятур лемківскых церкви авторства Михала Вархіла, родженого 1941 рока в Крампній. Родину Вархолів не оминуло выселіня, зато маючого лем 6 років, малого Михала вырвано з рідной хыжы. Трафил він з родином найперше під Ґожів, до села Оґарды в повіті Стрільці Краєнськы, де мунило його дітиньство. Пак – в 1963 році, до Ліґниці, де артиста жыє до днес.

Коли єдного разу был видіти рідны горы, найбільше вражыня зробили на ним деревяны церкви. Од дітиньства любил єм майстеркувати, пришла мі думка, же може повело бы ся зробити таку малу церковцю – бесідує Михал Вархіл. Артистично-ремісничы здібности отримал по родичах. Мати браз любила вышывати, прикрашати жіноче облечыня, мала вычутя до кольорів, а няньо все сам робил сой вшыткы ґаздівскы нарядя, шыл кєрпці, выраблял палиці і кошыкы – пояснят артиста.

Моделі церкви Михал Вархіл зачал робити іщы в 70. роках. Як споминат – перший модель был так планний, же надавал ся лем до вышмаріня, але з часом пришли ліпшы, бо охота на моделюваня так скоро не минула. Своі малы артистичны діла творит на основі знимок, архівальных документів і помірів. Велику поміч отримал єм до сына Петра і його жены Маргариты, котры, вандруючы по Лемковині, міряли і фотоґрафували церкви. Моделі неістніючых церкви роблю на основі знимок і рисунків доступных в книжках – гварит.

На побудуваня єдной церкви треба коло 150-200 годин, а на вкрытя даху – середньо аж 15.000 малых ґонтиків. Коли назберало ся іх дакус веце, повело ся зорґанізувати першу выставу – в Заменицях к. Ліґниці в 2003 р. В сумі, артиста зробил уж 56 моделів, з чого 36 тримат дома, а церкви вказуваны были на чысленных выставах по цілій Польщы, м.ін. в Ліґници, Щеціні, Ґожові, Шреняві, Патоці, Ґоленьові, Познаню, Вроцлаві, Любіні, Зеленій Горі, Перемышли і в Бортным.

Вернісаж выставы: 16. вересня, 17.00 год, в сідибі Ліґницкой Публичной Бібліотекы. Експозицию мож обзерати до 31. жолтня/октобра 2016 р.

Фот. архів Михала Вархіла.