25-го септембра 2021-го року одбыло ся 2-ге поконґресове засіданя Світовой рады Русинів (СРР), котре проходило в Старых Янковцях у Хорватії. Членове СРР оформили до фіналной верзії резолуцію, котра была прията на XVI. Світовім конґресі Русинів.
Так само занимали ся вопросом залучіня до сполочной роботы русиньскых орґанізацій з Підкарпатя, котры мають інтерес мати своїх представителів у конґресі.
Русины на Україні мають быти вызнаны
Меджі головны пункты, котры находять ся в проголошіню, яке было прияте на конґресі, знова находить ся пожадавка прямована властям Україны, жебы вызнати Русинів як окрему народностну меншыну.
Конґрес жадать, „жебы в слідуючім переписі населіня і Русины на Україні могли як лоялны, законопослушны і мірны жытелі свойой державы, котры належать ку народностній меншыні, котры мають свій материньскый язык, приголосити ся ку своїй ідентічности, і были вызнаны властями як окрема народностна меншына. То в практіці значіть, жебы Русины на Україні мали у формуларях перепису населіня у 2022-ім році окрему колонку про свою наросдность – Русин, і окрему колонку про свій материньскый язык – русиньскый, і жебы были тоты резултаты публікованы окремо, як то є у далшых европскых демократічных державах, а не были тоты даны зарахованы як резултаты субетносу україньского народа.“
Делеґаты в резолуції жадали і одкрытя катедры русиністікы на універзіті в Ужгороді ці дотримованя Рамкового договору о охороні народностных меншын з боку Україны.
Конґрес звертать ся і до далшых держав
На конґресі, котрый зачатком септембра проходив у польскім купельнім місті Криниця, делеґаты заголосовали і за зверненя ся до далшых держав.
„Світовый конґрес Русинів высловлює почливость Чеській републіці і Словацькій републіці і звертать ся до них як на державы наслідників Чехословакії, в котрой складі были і Русины як державотворный народ, на основі великого і малого мірного договору Сен-Жермен, з 10. септембра 1919 р., коли частьов Чехословацькой републікы стали теріторії Русинів на юг од Карпат, жебы в мені Русинів звернули ся до Україны зо жадостьов признати меншыновы права русиньской народностной меншыны жыючой на Україні в дусі европскых штандардів, котры доднесь Україна не дотримує,“ пише ся в офіціалній верзії проголошіня.
Світовый конґрес Русинів звертать ся i до влад европскых держав – Хорватії, Сербії, Словакії і Польщі, де діялность ораґнізацій такзваных „Русинів-Українців“ діскрімінyє Русинів і просить влады тых держав, жебы підпоровали орґанізації лем тых меншын, котры офіціално суть вызнаны як народностны меншыны, кедьже не єствує така меншына як „Русины-Українці“ і підпорованя інштітуцій і орґанізацій такзваных „Русинів-Українців“ подля приятой резолуції шкодить ідентіті і Русинів, і Українців.
Резолуцію Світова рада зажене презідентови Україны, Верьховній раді Україны, як і до Рады Европы, Орґанізації зъєдиненых народів і до Европского парламенту.
Коордінатор дістав задачі
Кедьже з боку русиньскых орґанізацій з Підкарпатя приходили скаргы, же в конґресі є лем Крайове общество підкарпатьскых Русинів, котрого головов є Микола Бобинець, якый є і членом СРР, остатній конґрес повірив Бобинця быти коордінатором, котрый має залучіти далшы русиньскы орґанізації до сполочной роботы з конґресом з візійов дістати і представителів далшых орґанізацій до конґресу.
В Хорватії СРР конкретно дефіновала задачі, котры має коордінатор выконовати у своїй функції.
Oкрім іншого в офіціалных документах зо засіданя СРР в Старых Янковцях ся дочітаме, же коордінатор має реґуларно, мінімално двараз у місяці, проводити стрічі із русиньскыма орґанізаціями Підкарпатя, і мусить їх познакомити із Штатутом СКР, документами і діятельством СРР і конґресу.
Заінтересовати бы їх мав і до сполочных акцій із СРР в областях выдавництва, медіалной діялности, реалізації народностных прав про Русинів, ці до сполочной роботы в рамках перепису, котрый бы мав на Україні проходити у 2022-ім році. О выконаній роботі бы мав коордінатор інформовати председу конґресу Штефана Лявинця.
Найблизше засіданя СРР має проходити у фебруарі 2022-го року в Румунії, но пак бы ся мало далше засіданя одбыти на якраз Підкарпатю. І тото засіданя має зорґанізовати вєдно з далшыма русиньскыма орґанізаціями коордінатор, котрым став Микола Бобинець.
СРР поздоровила радіо Лем.фм
Як інформовав председа СРР і Світового конґресу Русинів Штефан Лявинець, на засіданю в Хорватії членове офіціално в документах поздоровили і радіо Лем.фм з нагоды святкованя 10-ох років діялности.
Подякованя в резолуції од конґресу ішли і презідентови Польщі за нагороджіня Золотым крестом за заслугы Богдана Ґамбаля in memoriam і проф. Олены Дуць-Файфер. Подякы были высловлены і далшым представителям державы і міста Криниця за підпору русиньскых орґанізацій в Польщі, як і за поміч при орґанізації XVI. Світового конґресу Русинів.
Фото: Микола Поцко.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА