Сумар дня на 4. лютого/фебруара 2025 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 4. лютого/фебруара 2025 р.

20 річниця уставы о нацийональных і етнічных меншынах та о реґіональным языку

Днес в польскым соймі проходит конференция і одкрытя выставы з нагоды 20. річниці уставы о нацийональных і етнічных меншынах та о реґіональным языку. Подію одкрыют Маршалок Сойму Шымон Головня, посланкыня Ванда Новіцка – Ведуча Комісиі Нацийональных і Етнічных Меншын та Томаш Сємоняк – Міністер Внутрішніх Справ і Адміністрациі. Конференция складала ся буде з трьох дискусийных панелів. Першый буде о істориі і значыню соймовой меншыновой комисиі, другій посвяченый функцийонуваню уставы, а третій односит ся до новелизациі уставы – дотеперішніх проб і пропозиций на будуче. Прелеґентами будут послы і посланкыні, представникы меншын, в тым представникы Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях і Стоваришыня Лемків, eксперты і міністерияльны урядникы. Модераторами подіі сут: Ришард Ґалля, порадник Маршалка Сойму дс. меншын, проф. др габ. Ґжеґож Лодзіньскій, др габ. Ева Міхна, проф. ЯУ та др габ. Томаш Віхеркєвич, проф. Університету А. Міцкєвича в Познані. Принагідна выстава презентувала буде вшыткы вымінены в уставі меншыны з іх коротком характеристиком.

Будут рахували драпіжникы з польско-словацкого погранича

Надлісництва і Державны Паркы з польско-словацкого погранича зачнут в лютым/фебруарі рахуваня популяциі рысів, волків і медведів. Окрисліня чысла тых драпіжників то першый етап проґраму «Драпіжне погранича». Як передал передставнык Надлісництва Лося, моніторінґ звірят буде веденый на два способы. Першый з выкорыстаньом модерных лісовых камер. Знимкы будут пересыланы до загальной базы, де штучна інтеліґенция проведе вступну селекцию, а в наступным етапі допасуваньом знимкы до конкретного драпіжныка займут ся працівникы. Другом методом єст ґенетичный моніторінґ. Природникы будут зберати ґенетичный материял драпіників і на тій основі окрислят чысло і стан популяциі выбраных звірят. Проєкт має на ціли зінтеґрувану охорону великых драпіжників прожываючых на териториі Польщы і Словациі. Основом проєкту єст зміцнити трансграничну спілпрацу в заряджаню популяцийом медведів, волків і рысів. Проґрам буде веденый до половины 2026 рока.

«Інтерфийса» – книжка про технолоґічны новины в русиньскым языку

Вказала ся нова русиньска публикация «Інтерфийса. Выбраны статі 2024». Авторами-редакторами сут Мигал Лыжечко і Петро Біров, котры уж од парох років ведут порталь під том самом назвом што публикация – Інтерфийса. Сайт присвяченый єст популяризациі наукы і технолоґічных новинок і веденый єст в русиньскым языку. Публикация то збірка найліпшых статій, якы были публикуваны на портали, але в середині находят ся тіж такы дописы, котры іщы не были публикуваны. Офіцийна презентация книжкы одбыла ся 1. лютого/фебруара в Ужгородскій Публичній Бібліотеці. В часі стрічы з авторами присутны могли чути м.ін. о початках проєкту Інтерфийса ци о змінах, якы прошли на портали од початку його істнуваня.

В Маґурскым і Бєщадскым Парках одкрыют штырі становиска до набиваня електричных авт

На обшыри 23 Нацийональных Парків в Польщы побудуют становиска до набиваня електричных авт. Загальнопольскій проєкт поділеный єст на дві части. Перша тыкат уставліня загальнодоступных автомобільных набивачок, а в другій закуплены стациі будут перезначены на власны потребы парковго табору поіздів. Згідні з пляном в Маґурскым і Бєщадскым Парках одкрыют разом штырі стациі. Нова інфраструктура має быти готова до кінця червця/юнія того рока.

фот. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej