Сумар дня на 10. січня/януара 2025 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 10. січня/януара 2025 р.

Перепис звільняючый комітеты нацийональных меншын з порогу 5% в выборах до Сойму мал бы быти вызнаный за конституцийный

Польскій Омбудсман приступил до поступуваня перед Конституцийным Трибуналом в справі з внеску ґрупы послів, котры заскаржыли в листопаді/новембрі минулого рока брак так званого запорового вымогу для выборчых комітетів нацийональных меншын в выборах до Сойму Польской Республикы. Як оцінил омбудсман Марцін Віонцек в писмі до Конституцийного Трибуналу, за конституцийный треба вызнати перепис звільняючый комітеты нацийональных меншын з порогу 5 процентів в выборах до Сойму. Омбудсман зголосил участ в поступуваню Конституцийного Трибуналу в тій справі, оправданя його становиска буде передане до Трибуналу в пізнійшым терміні.

Безцінны книгы з Лемковины трафили до нашого архіву і были підданы консервациі

Наш Цифровый Архів Єжы Тура і Барбары Тондос збогатил ся о новый, безцінный комплекс пн. «Mетрикальны і парохіяльны книгы парохій давного, грекокатолицкого мушыньского деканату», што тыкают місцевости: Поляны, Берест, Перунка і Камяна. Книгы беспосередньо по акциі «Вісла» нашли ся на плебаніі во Фльоринці. В пятдесятых роках повітовы власти в Новым Санчы казали іх знищыти, але особа, котрій повірено тоту задачу, єй не выполнила – книгы по роках были выставлены на продай в антикварияті в Тарнові. Особа, котра іх придбала, передала іх пак до архіву парохіі во Фльоринці. В 2023 р. парох, о. Мариюш Вжесіньскій передал іх на рукы проф. Олены Дуць-Файфер. Так трафили до архіву Руской Бурсы в Ґорлицях. Книгы были в барз злым стані і вымагали пильной консерваторской інтервенциі. В тій ціли Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях позыскало дофінансуваня Міністра Внутрішніх Справ і Адміністрациі. Книгы были одчыщены, зшыты, оправлены з захованьом ориґінальных окладинок, ушкоджены стороны были підданы індивідуальній консервациі. Пак іх одквашали. Дальшым етапом буде наукове опрацуваня і діґітализация комплексу.

Вітражы Юрия Новосільского в костелі в Весолій были одновлены

Як поінформувал Мазовєцкій Воєвідскій Консерватор Забытків, при вітражах Юрия Новосільского з навы костела Божой Опікы в варшавскій Весолій были проведены консерваторско-реставраторскы працы. То черговый етап прац реализуваных од 2021 рока на основі опрацуваных направчых і консерваторскых проґрамів під надзором Мазовєцкого Воєвідского Консерватора Забытків. Костел Божой Опікы был побудуваный в 30. роках ХХ столітя. Юрий Новосільскій выконал авторскій проєкт його інтерєру під конец 70. років. На проєкт складают ся поліхроміі, вітражы, керамічны підлогы, аранжациі інтерєру і елементы выпосажыня костела. Были они вписаны до реґістру забытків в 2004 р., а костел враз з оточыньом в 2019 р. Поліхромія і інтерєр костела сут узнаваны за єдну з найліпшых реализаций сакральной штукы ІІ половины ХХ столітя.

Русиньскы авдийовізуальны приповідкы для діти

В остатніх роках до шору русиньскых приповідок для діти прибыли і авдийовізуальны приповідкы. Серию десятьох платен Русиньскы приповідкы выдала орґанізация молоды.Русины іщы скорше. Підчас остатніх трьох років прибыли ґу ним авдийовізуальны приповідкы – «Слон і мышка», «Як ся сын навчыл пінязі зарабляти» і «Ангелів дарунок», а недолго прибуде іщы «Непотрібна Хмарка». Цілю проєкту єст приближыти дітям русиньскы приповідкы в модерній анімуваній подобі, і такым способом підпорювати і розвивати в них хоснуваня русиньского языка і нацийональну достоменніст. Дрібниці про проєкт і його творців, як і мотузок до приповідок найдете в дописі на нашым портали.