В неділю 9-го юна 2024-го року в Пряшові святочно одкрыє ся Studium Carpato-Ruthenorum 2024 – 12-ый рочник Меджінародной літньой школы русиньского языка і културы, котру орґанізує Інштітут русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові.
Пряшівска універзіта в Пряшові, в рамках котрой діє Інштітут русиньского языка і културы, є єдинов універзітов у світі, котра орґанізує літні школы русиністікы. Зато на Studium Carpato-Ruthenorum все зыйдуть ся лекторы і штуденты нелем із Словакії, але споза граніць.
Загранічны штуденты творять векшыну
Літню школу русиністікы на Пряшівскій універзіті дотеперь абсолвовало 235 штудентів, з того 155 было загранічных, котры пришли з такых країн як Німецько, Австрія, Швейцарія, Україна, Польща, Чеська републікы, Булгарія, Сербія, Споєны штаты Америкы, Канада, Арґентіна, Кітай, Хорватія, Румунія, Великобрітанія і Японія.
Не іде притім лем о людей, котры мають русиньске походжіня і хотять мати веце знань з русиньского языка і културы, але приходять і штуденты, котры мають професіоналны інтересы, наприклад в области славістікы.
Тот рік буде мати літня школа довєдна 23 штудентів, з чого 19 є загранічных. Загранічны штуденты Studium Carpato-Ruthenorum 2024 прийдуть із Споєных штатів Америкы, Канады, Польщі, Україны, Хорватії, Сербії і Чеськой републікы.
Курзы з лекторами домашніма і загранічныма
В рамках літньой школы каждый рік проходить навчалный процес в двох языках – по русиньскы і по анґліцькы, і про штудентів суть приготовлены на тот тритыждньовый період три основны курзы.
Курз історії карпатьскых Русинів тот рік веде по русиньскы доц. Володимир Фенич, к. н. із Ужгородьской націоналной універзіты, по анґліцькы проф. Др. Павел Роберт Маґочій із Торонтьской універзіты.
Курз русиньского языка буде в русиньскім языку учіти ПгДр. Кветослава Копорова, ПгД., унів. доц. з Інштітуту русиньского языка і културы ПУ. Про тых, котры будуть хотіти основы русиньского языка здобыти в авґліцькім языку, буде лекції переподавати Мґр. Натан Маркс, Пг.Д. із Оклагомской універзіты в США, котрый так само є абсолвентом попередньой школы Studium Carpato-Ruthenorum.
На Курз русиньской етноґрафії тот рік суть покликаны доц. Мґр. Валерій Падяк, к. н. із Інштітуту русиньского языка і културы ПУ, котрый буде учіти по русиньскы, і Мґр. Катарина Бабчакова, ПгД. із Народного освітнього центру в Братіславі, яка буде вести анґліцьку верзію курзу.
Окрім того участны дістануть і лекції о русиньскій літературі, де знова буде переподавательом на русиньскім языку Валерій Падяка, на анґліцькім асоц. проф. Др. Ніколас Купеньскый із Академії авіачных сил США.
Три тыждні літньой школы
Літня школа русиньского языка тырвать три тыждні, тот рік закінчіть ся святочным передаваньом діпломів о абсолвованю в пятніцю 28-го юна.
Почас школы про штудентів суть приготовлены і супроводны події як творчі варштаты, навщівы музеїв і історічных памяток повязаных з Русинами і русиньсков културов, ці навщіва Театру Александра Духновіча, на сцені котрого будуть годны тот рік видіти пєсу Фараоны.
Так само почас Studium Carpato-Ruthenorum 2024 першый раз штуденты в рамках проґраму навщівлять будинок Стоваришыня Руска Бурса в Ґорлицях, де будуть годны познакомити ся наприклад і з роботов нашого радія а порталу lem.fm.