Запрашам на бесіду з Параскєвом Бреян (з д. Фрицка), котра народила ся 2. листопада/новембра 1924 рока в селі Ізбы на Лемковині. Оповіст нам она про лаґєр Явожно і його вязнів, котры на місяц перед выгнаньом Ізбян з іх прадідівской землі остали забраны до Явожна. Причыном іх увязніня в концентацийным лаґрі были вымушены і спрепаруваны комуністами оскаржыня.
Параскєва Бреян сесу траґічну подію споминат з власных досвідчынь, понеже єдным з ізбяньскых хлопців, котры были увязнены в Явожнім, был єй муж – Михал Бреян.
Спомне тіж про німецкій лаґєр примусовой роботы в Плашові (Zwangsarbeitslager Plaszow des SS- und Polizeiführers im Distrikt Krakau), котрий пак был переменуваний в концентацийний лаґєр (Кonzentrationslager Plaszow bei Krakau). Буде і про інчы подіі звязаны з неспокійным періодом жытя на Лемковині перед самым выгнаньом.
Долов, полний спис жытелів Ізб, поневоленых в лаґрі Явожно:
- Михал Бреян
- Кірей Косовскій
- Михал Ропицкій
- Ваньо Квока
- Тимко Гоць
- Ваньо Кунцік
- Ксандер Ванько
Горі презентуєме спис вязнів Явожна зо села Ізбы, котрий приготовил п. Євген Місіло. Дякуєме за поміч в досліджынях. Достали сме інформацию, же автор книжкы “Akcja Wisła” тепер працує над обшырным выданьом позициі нт. явожняньского лаґру, в котрым буде находил ся полний спис вязнів.
Спомины єдного з вязнів – Михала Ропицкого, найдены в сервісі YouTube.
https://www.youtube.com/watch?v=3I2kBh_3I9E
За тыма мотузками (част І і част ІІ) можете прочытати спомины Параскєвы Бреян, котры остали списаны Анном Рыджанич, а пак печатаны в Православным Перегляді.
Премєра проґраму 27. жолтня/октобра, а повториме го о ден: о 1.00 і 7.00 год. за лемківскым часом.