Реформа і дослідкы

Україньска ґрекокатолицька церьков вже офіціално потвердила, же переходить на новоюліаньслый календарь. Включно метрополії, котра є в Польщі. Завтра очекує ся, же Мукачовска ґрекокатолицька єпархія оголосить переход на ґриґоріяньскый календарь.

Така реформа є вызначным історічным пунктом. А як каждый історічный пункт, і тот буде мати значны дослідкы. В припаді Русинів на сто процент.

Перед тым, як оціниме сітуацію, треба ясно повісти, же автор коментаря не має нич проти нового календаря, і ани здалека не є в тім напрямі конзерватівным. В середовиску, в котрім жыю, є новый календарь реалітов. А докінця я радый, же праздникы святкую втогды, кедь суть і державны свята.

Але нелем то. Календарь є людьске рахованя часу. Не є то ани Божа заповідь, ани доґматічна справа. Кедь маєме ку діспозіції досконаліше рахованя, без хыб, чом бы сьме ся мали тримати того попереднього? Так само не будуєме на хыжах сонячны годины, кедь можеме мати зеґар на руці.

То суть факты, котры ясно бісідують, холем в рамках оптікы автора коментаря за тото, жебы перейти на новый календарь, причім то не є жаднов новотов, бо нелем ґрекокатолицькы, але і многы православны церькви на новый або новоюліаньскый календарь вже давно перешли.

Календарьна реформа сама о собі не є плана. Но все треба смотрити і на то, яка є причіна той реформы, а якы буде мати дослідкы.

Но так само треба ясно повісти, же і кедь не основным, фундаменталным, но предці лем календарь є і даякым елементом ідентічности. Тота має много елементів, а дасть ся пережыти і без календаря, но великый розділ є в тім, ці даный народ має свою державу, або, точно як Русины, народ жыє на теріторії веце держав, без такзваной властной державы, і в каждій тій державі мусить бороти ся з асімілачныма впливами.

І якраз тото моментално буде вопросом близкых років. Як собі Русины, котры належать під Україньску ґрекокатолицьку церьков у Польщі, або котры належать під Мукачовску єпархію, будуть годны утримати свою ідентічность, ці під впливом календарьной реформы не буде асімілачный процес іщі веце ускореный.

Жебы того не было мало, уж теперь знаме, же Русинів чекать точно тото, чім собі перешли, і што жыють Русины на Словакії. Значіть, жыти розділіня. Покля православны Русины на Словакії ідуть за старым календарьом, днесь уж сто процент ґрекокатоликів святкує по новому. В єднім селі, часто в єдній родині. Же то приносить не все комфортны сітуації, о тім не треба ани діскутовати.

Тото саме чекать теперь Русинів у двох высше споминаных державах. Но а таке розділіня народного середовиска так само не є ничім іншым, лем добров принагодов про ускоріня асімілації.

Тадь тото добрі знали уж в Угорьску, в котрім процес перейти на новый календарь в Мукачовскій і Пряшівскій єпархії хотіли выкликати уж перед веце як сто роками.

Є інтересным, же ся їм то не подарило. Пряшівска єпархія тото зробила аж за комунізму, і єднов великов причінов было одділити ся од православных якымсь способом, а Мукачовска єпархія на то правдоподобно пристане аж зарань.

Календарьна реформа сама о собі не є плана. Но все треба смотрити і на то, яка є причіна той реформы, а якы буде мати дослідкы.

Днесь знаме, же єдным з них буде і поділіня Русинів. А кедьже знаме, же найвекшым мотором тых реформ є днесь російска ганебна інвазія на Україні, пак треба ясно вказати і то, же Росія є ворогом і Русинів.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА