Піл рока тому Інститут Нацийональной Памяти (поль. Instytut Pamięci Narodowej) ствердил, што, парафразуючы – не было ничым злым, же Лемкы і Украінці досвідчыли акциі «Вісла». Не было і не є згоды на такы стверджыня. Неє згоды на фальшуваня істориі. Професор Ян Пісуліньскій пояснит чом.
Припомнийме, што піл рока тому прокуратор Комісиі Гоніня Злочынів проти Польскому Народови рішыл о ремісиі слідства в справі акциі «Вісла» – комісия мала провірити, ци выселіня было злочыном проти людства або комуністичным злочыном. О тото вносили ведучый Обєднаня Украінців в Польщы, ведучый Президиі Обєднаня Лемків і єден з украіньскых выселеных, якы в 2007 році (ОУ), а пак в 2015 р. (ОЛ) зложыли повідомліня о переступствах.
По шістнадцетьох роках прокуратор КГЗпПН, маючы доступ до можливі шырокой базы документів і джерел, а тіж науковых опрацувань темы, серед котрых сут і такы, што печатаны через сам Інститут Нацийональной Памяти, выдал постанову, што перечыт інформациям подаваным в літературі.
А по піл рока од заскаржыня реченой постановы – справа затихла. Суд з Варшавы, по парох місяцях жданя, переказал справу розмостріня зажалінь до Ряшова. І дале ждеме.
Через тот час, од листопада/новембра, коли оприлюднено провокаторскій комунікат на сайті ІНП, явило ся пару соспільных листів з протестом, пару дописів в медиях. Але од страны напр. Соймовой Комісиі Нацийональных і Етнічных Меншын не явило ся іщы нич, хоц, приміром, по ганебным антисемітскым выступліню посла Брауна речена Комісия такой на другій ден оприлюднила офіцийне становиско потупляюче посла.
Справа aкциі «Вісла» спричынят, што власти наберают воды в ґамбу.
Проф. Ян Пісуліньскій – чом не мож згодити ся з постановом?
Автор моноґрафіі «Акция специяльна ”Вісла”» проф. Ян Пісуліньскій принял запрошыня Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях і выголосит доповід пн. «Постанова о ремісиі слідства в справі акциі ”Вісла” – чом не мож згодити ся з єй змістом?».
«Моє выступліня буде полеміком в фальшывым змістом поданым в постанові прокураторкы одділіня Комісиі Гоніня Злочынів проти Польскому Народови в Ряшові з 24 листопада 2023 рока, што тыкат ґенезы, дій та наслідств акциі ”Вісла”» – бесідує проф. Ян Пісуліньскій.
«Постанова ґрунтувала ся на узкым выборі джерел, селективні выбраных джерелах і лем на єдній експертизі написаній особом, котрой нияк не мож уважати за специялисту в обшыри акциі “Вісла”. В постанові є шор неточности, маніпуляциі і пілперечности в арґументациі. Зо змісту постановы єднозначно выникат, што была писана під тезу, значыт в ціли згоры принятого поясніня, што акция “Вісла” не лем, же не была комуністичным злочыном, але аж і благом для обнятого ньом украіньского населіня і мішаных родин» – подає проф. Пісуліньскій.
Выклад одбуде ся в пятницю 24. мая 2024 р. о 18.00 год. в будинку Руской Бурсы в Ґорлицях. Выступліня буде выголошене в польскым языку.
Др габ. Ян Пісуліньскій, проф. РУ
Др габ. Ян Пісуліньскій, проф. Ряшівского Універститету (1968 р.) – історик, академіцкій учытель, автор м.ін. моноґрафій «Акция специяльна Вісла» ци «Переселіня украіньского населіня з Польщы до УРСР в роках 1944-1947».
Єст абсольвентом Высшой Педаґоґічной Школы в Ряшові, а тіж Школы Прав Чловека Гельсіньской Фундациі Прав Чловека. Од 1992 рока звязаный єст з ряшівскым академіцкым середовиском, робил перше на становиску асистента в Закладі Найновшой Загальной Істориі Інституту Істориі Высшой Педаґоґічной Школы, пак як адюнкт в Закладі Найновшой Істориі, а од 2011 рока робит так надзвычаный професор в Інституті Істориі Ряшівского Уніерситету. Од 2012 рока кєрує Закладом Найновшой Істориі РУ. Проф. Пісуліньскій єст членом Польско-Украіньского Форум Істориків і Польско-Украіньской Комісиі Істориків для Баданя Взаімных Односин в роках 1917-1921. В роках 2000-2005 робил в Бюрі Публичной Едукациі Одділіня Інституту Нацийональной Памяти в Ряшові.
В своім доробку має книжковы публикациі та десяткы науковых дописів, якы зосереджены на польско-украіньскых односинах в ХХ ст. ци якы тыкают нацийональной політикы за часів ІІ Польской Респулбикы і Польской Народной Республикы.