Повселюдне списуваня. Рахмайстрове не выйдут в терен

Перед тыжньом рушыло в Польщы Нацийональне Повселюдне Списуваня Жытелів і Мешкань 2021. Першый раз головні в формі інтернетового самосписуваня. Не вшыткы охочы могли ся списати. В першых днях акциі систем одмітувал зголошыня од осіб, котры мают в імени або назвиску букву, яка не выступує в польскій азбуці. Меншыны зачали скоро реаґувати.

Проблем як першый зголосил іщы три тыжні перед урухомліньом властивой аплікациі (на сайті списуваня доступна была версия демо аплікациі) Матевиш Тітес Меєр (каш. Mateùsz Titës Meyer) з Кашебской Єдноты. Брак одповідніх діакритичных знаків спричынял, што члены ріжных меншын, якы жыют в Польщы, не могли правильні подати своє мено і назвиско, згідні з записом, якій мают в офіцийных документах выдаваных польском державом. Головный Статистичный Уряд по тыжни од початку списуваня додал до формуляря додатковы буквы. Своє підпертя для як найскоршого усуніня проблему дали м.ін. Маріоля Абкович, представителька Караімів, Кароль Квятковскій з ромской меншыны ци евродепутуваный Лукаш Когут, Шлезак.

Проблем не лем з бракуючыма буквами

Повселюдне списуваня, котре зачало ся 1. квітня/апріля, має дати одповіди м.ін. на звіданя: кілько люди жыє в Польщы, якой сут нацийональности, в якым языку бесідуют дома, з кількома особами мешкают, де мешкают, ци сут властителями мешканя/хыжы або якій є простір заниманого локалю.

Першы годины інтернетового самосписуваня вказали тіж на інчы проблемы окрем бракуючых букв акцептуваных через формуляр. Сайт, через котрый треба ся списати, был од пілночы 1. квітня/апріля властиві недоступный з огляду на перетяжыня серверів. Заінтересуваня было так великє, што перед годином 9 раном дошло до авариі систему ePUAP (є то загальнопольска телеінформатична плятформа хоснувана до комунікациі польскых громадян з єдиницями публичной адміністрациі). Єдном з услуг ePUAP є тзв. eGO (довіреный профіль), через котрый мож ся м.ін. залоґувати на сайті spis.gov.pl. Барже проблематичне є єднак дашто інчe.

Другом можливістю, жебы залоґувати ся на сайті списуваня, є подати своє чысло Універсальной Електронной Системы Реєстру Населіня (номер PESEL) i родове назвиско матери. Коли подаме правильны даны, маме можливіст уставити госло, а не мож го пізнійше змінити. Де єст проблем? Кєд іщы не лоґували сме ся на сайті списуваня, а явит ся хтоси, хто знат наше чысло PESEL і родове назвиско нашой матери, може легко заблокувати нам доступ до конта. Як ся перед тым хранити? Єдине розвязаня то як найскорше зробити сой конто, нич зробит то за нас дахто інчый.

Што в моменті, коли хтоси нас спередил? Як подає пресовый представник Головного Статистичного Уряду, є то порушыня обовязуючого права – признаваня себе за когоси інчого, жебы ся за него залоґувати до списового формуляря, єст злочыном, згідні з арт. 190а Карного Кодексу. Каждый такій інцидент ГСУ буде зголошувал на поліцию і до Аґенциі Внутрішньой Безпекы.

Але што дале? Списати ся і так треба, бо за недополніня того обовязку можеме быти покараны мандатом высокости 5 тис. зл. Кєд хтоси заблокувал наше конто, подаючы наше чысло PESEL і родове мено матери, то маме дальше можливіст залоґувати ся через довіреный профіль. Од першого лоґуваня маме 14 днів, жебы выполнити і зложыти формуляр.

Рахмайстрове покля што не задуркают до двери

В середу, 7. квтіня/апріля, Маршалківскій Уряд Малопольского Воєвідства зорґанізувал онляйн конференцию для представників меншын з представниками краківского одділіня Статистичного Уряду. Зо страны лемківской меншыны присутна была Наталія Малецка-Новак, ведуча Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях.

Вчас конференциі дрібницьово омовлена была аплікация списуваня, представлены были м.ін. інформациі звязаны з безпеком даных. Як ґарантували робітникы Статистичного Уряду, даны, котры подаєме вчас списуваня, обняты сут статистичном таємницьом, за іх неправне хоснуваня горозит кара вязниці. Дальше – передаваны даны сут каждоразово анонімізуваны і шыфруваны.

Списуваня проходит предовшыткым в формі інтернетового самоспису. Кєд самосписаня не є можливе, мож списати ся телефонічні. Найскорше рахмайстрове зачнут дзвонити од 4. мая 2021 р. Телефонічный рахмайстер каждоразово мусит подати своє мено і назвиско, а тіж номер ідентифікатора, котрый мож зверифікувати (нич зачнете подавати вашы персональны даны, добрі є тото зробити) – задзвонити на інфоленію 22 279 99 99 або провірити на сайті spis.gov.pl в специяльній закладці (іщы не єст додана).

Коли не спишеме ся през інтернет ани телефонічні, приде дохыж рахмайстер. На тот момент єднак, з огляду на пандемію, вшыткы тереновы списуваня сут стриманы до одкликаня. Вартат поінформувати старшы особы, што в найблизшых тыжнях (быти може місяцях) нихто до них не приде і не задуркат, подаючы ся за рахмайстра. Коли уж появит ся тереновый рахмайстер, то не буде мал ниякых паперьовых формулярів, выключні смартфон – списуваня буде так само проходило лем електронічном дорогом. Перед списуваньом обовязаный буде подати своє мено і назвиско і вказати специяльный ідентифікатор.

Списуваня потырват до кінця вересня/септембра тр. Заохочаме до одважного подаваня свойой нацийональности #СмеЛемкы.