Зачало ся! О пару дни на Лемковинi появлят ся білы ночы, якы будеме мочы обзерати на небі праві пілтора місяця.
Певно вельох зачудує тота інформация. Білы ночы то явиско, якє асоциює ся барже з пілночом і містами такыма як Петерсбурґ ци Гельсінкы. Правда єст така, же білы ночы (з астрономічного пункту пізріня) од все были на Лемковині, але нихто не звертал на них увагы. А тепер, коли сме менше мобільны, менше подорожуєме і більше часу проводиме дома, можеме заінтересувати ся вкінци тым, што маме над головами.
https://www.facebook.com/ZGlowaWGwiazdach/posts/3058731740852020
В астрономіі ніч єст такым явиском, таком пором добы, коли Сонце находит ся што найменше 18° під горизонтом. В такым припадку небо стає ся так темне, же не видно уж сонечного світла на виднокругу. Як маме Сонце сховане під горизонтом під меншым кутом, товды бесідуєме, же єст змерканя або свитаня. Што ся вказує, на нашій ґеоґрафічній шырокости в околицях літнього сонцестояня (того рока выпадат 20. червця/юнія о год. 23.43) Сонце заходит на так короткій час, же не має можливости зыйти на таку глубокост під горизонтом, жебы возникла астрономічна ніч. З той причыны маме ночом долгє змерканя, якє переходит в свитаня. Таку ситуацию называме білом ночом. І такы білы ночы можеме видіти на Лемковині.
В часі такой білой ночы над пілнічным горизонтом будеме видіти сонечне світло, а небо ани на хвилю не зробит ся цілком темне. В результаті в часі такых короткых і ясных ночы на небі не видно вельох звізд.
Білы ночы скоро являт ся в цілій державі. Найскорше будут на пілночы очывидно, а же Лемковина находит ся на полудни, то період білых ночы буде найкоротшый, што не значыт, же будe то лем пару дни. Білы ночы зачнут ся 1. червця/юнія, а скінчат ся 11. липця/юлия. Будеме мати 1,5 місяця, жебы захоплювати ся тым явиском.
Ци в інчых державах Русины тіж будут мати можливіст обзерати білы ночы? На жаль, але ні. Астронімічны моделі вказуют границю описуваного явиска на польско-словацкій граници. Чым барже на полудне од Польщы, тым менше правдоподібне досвідчыти білых ночы. Так не лем на Словациі не буде такой можливости, але тіж на Підкарпатскій Руси і в Войводині.
А што докладні можеме обзерати в часі білых ночы? Напевно штучны сателиты. Сонце, будучы не барз глубоко під горизонтом, освітлит нам вшытко, што пролетит над нашыма головами. Білы ночы то тіж час сріблистых хмар! Тоты космічны хмары мінят ся сріблистым блеском низко над пілнічным горизонтом. Можеме ся нима захоплювати од кінця мая до кінця липця/юлия. Того рока передвидує ся барз добры условія, жебы іх обзерати, подібні як рік тому. Вшытко з причыны тырваючого мінімум сонечной активности.
Білы ночы то добра нагода, жебы выйти з хыжы з родином ци приятелями, посмотрити в небо, глядати сонечного світла на горизонті і одпочати. А вшытко не так далеко, бо на своій Лемковині.
Джерело знимок: Якуб Зиґмунт