Народне віче в Ґладышові

27. листопада 1918 рока в лемківскым селі Ґладышів одбыло ся великє народне віче, котре піднесло лемківскы державотворчы постуляты.

Першыма лемківскыма віче, котры прошли 17. і 21. листопада в Святковій (Великій), проукраіньскы діячы прібували заохотити зобраных там Лемків до прилучыня ся до орґанізуючых ся державотворчых украіньскых рухів. Запростестувал против тым стремліням правник др Дмитрий Собин, котрий єднозначно задеклярувал, же населеня Лемковины причыслят ся до Русинів, а ниякой украіньской державы ниґде неє, зато він кличе тримати проросийску державну опцию. Тот зазначений єднозначний політычний поділ на Лемковині проявил ся на єдным з найважнійшых віче, котре скликане было на середу 27. листопада 1918 р. до Ґладышова. В знищеным в Великій Войні селі зъявило ся праві 2000 Лемків. Присутны были тіж проукраіньскы діячы, але не мали ниякого значыня ани влияючой чысленности.

Віче приняло деклярацию приналежности до великого руского народа, котрий розуміли як ґрупуючий вшыткы східньославяньскы етносы. Домагано ся участи представників Лемків з Лемковины на мирній конференциі і покликано Руску Раду (Русская рада).  Принято рішыня о покликаню в каждым селі пятособовых громадскых рад, котры мали адмініструвати селом і мати одношыня з Руском Радом. Окрем того, мали быти покликаны штыріособовы гормадскы суды, котры мали рішати в невеликой вагы спорах медже жытелями села. Рішено одослати гет украіньскых священників з обшыри Лемковины і привернути в геркокатолицкій літургіі споминаня “православных”. В школах на Лемковині мало ся ввести вчыня руского языка. Деклярувано покликаня русиньской граничной стражы, котра мала станути на пілнічных границях Лемковины, жебы не допустити до занятя єй Поляками, але єдночасно деклярувано добросусідскы одношыня з польскыма сусідами.

Лемківска адміністрация основала ся барз скоро і внет рада з Ґладышова была переіменувана на Уіздну Руску Раду для повітів ґорлицкого, ясельского і коросняньского. Пак перенесена была до села Чорне, а єй предсідательом остал грекокатолицкій священник Михал Юрчакєвич, єден з основателів Общества Руска Бурса в Ґорлицях.

 джерела:

Дмитрий Вислоцкій, Дни свободы на Лемковині в: Лемко, І,10 Cleveland, 1928 с.1

Богдан Горбаль, Політычна діяльніст Лемків на Лемковині 1918-1921, Вроцлав 1997