На выході нич нового

Кедь была якась надія, же по выборах, в котрых на Україні доміновав презідент Зеленьскый і його політічна партія, прийде до даякой зміны што до Русинів, днесь із 99-процентнов певностьов мож конштатовати, же то была плана надія.

Не іде лем о то, же україньскый презідент ся знав приговорити у своїм новорічнім прояві окрім україньского языка і в російскім, кримско-татарьскім і мадярьскім, но по русиньскы то уж можливе не было. Ку скептічній позіції нас веде факт, же довгорічна практіка одбиваня Русинів з їх жадостями ся повторять і за новой ґарнітуры.

В новембрі 2019-го року штири гражданьскы орґанізації – Свалявске, Хустьске і Воловецьке Общество підкарпатьскых Русинів а „Правозахист-Україна“, загнали писмо, котре было адресоване премєрови Олексійови Гончарукови. В нім знова жадали, окрім іншого, вызнаня народности карпатьскый Русин, окремой од україньского народа, признати окремый русиньскый язык, і жебы то было внесене до найблизшого перепису, котрый буде тот рік на Україні проходити.

То, же в писмі є жадане і выповніня резултатів референдума із 1991-го року, коли жытелі Закарпатьской области заголосовали за то, жебы теріторія была в складі новой державы, але на прінціпі автономії, є сміле, але знаме, же то бы мусила Земля наопак ся перевернути, жебы таке штось Київ допустив.

Но не автономія є основнов проблемов, але признаня основных прав, головно, кедь іде перепис по майже 20 роках, котрый знова може быти єдиным на далшых хто знать кілько років. Кедь іде перепис, котрый може быти посліднім про Русинів на Україні, коли іщі можуть підхопити людей, жебы одкрыто декларовали то, же суть Русинами. При силі і скорости українізації єм о тім доста міцно пересвдіченый.

Но і што ся стало з писмом, котре было адресоване премєрови? Тото, што майже все. Стара метода київского бюрократічного і антірусиньского апарату шмарила писмо о шток низше і одповідь пришла з Державной службы штатістікы Україны.

В писмі ся так як все робить з арґументами тіпу – мы нич, мы лем музиканты. Голова уряду Ігор Вернер пояснює сіґнатарям писма, же они лем роблять з даныма, котры выповнюють люди, не є в їх компетенції то, ці Русины і їх язык будуть окремыма в переписі населіня і цілу проблематіку того, ці Русины існують або ніт, може рішыти Народна академія наук Україны, котру о писмі будуть інформовати.

Погляды україньскых академіків суть нам рокы яснішы як сонце, значіть надіяти ся, же бы теперь мало дійти до даякой зміны, бы было дітиньске. Но є то єден із сучасных чудес світа, же о існованю народа не можуть в державі рішыти люди, котры ку тому народу ся голосять, але панове, котрых ціла наукова точка є збудована не на науці, а на політіціці комінтерны. І то в державі, котра ся голосить ку демокрації і путує на Запад.

В тім самім часі, коли было загнане споминане писмо, і Микола Бобинець, котрый є членом Світовой рады Русинів за Україну, скликав пресконференцію, на котрій хотів рішыти русиньску проблему. Тему перепису означів за „архіважну“ про Русинів, означів, котры русиньскы орґанізації, довєдна три, суть основны, інформовало о тім пару україньскых порталів і наш портал, а то є так вшытко. Реално ани намагы „основных орґанізацій“ не мають ефект, позітівну одповідь з боку київскых властей.

На зачатку 2020-го року можеме на 99 процент быти певны в тім, же у вопросі русиньской проблемы на Україні ку зміні не дійде. Є то смутне конштатованя, але вшытко вказує на то, же то так буде. Кебы днесь жыв Еріх Марія Ремарк, може бы написав, же на выході нич нового. Жаль.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА