На Словакії на желізніцях будуть двоязычны написы. Меджілабірці будуть по русиньскы

Дотеперь на Словакії в селах і містах, де жыє над 20 процент жытелів, котры ся приголосили ку меншыновому жытельству, могли быти двоязычны табліці (в языку державнім і языку меншыны) на зачатку і кінцю сел, двоязачны означіня урядных будов, уліць, так само основны урядны іформації мали право жытелі тых міст і сел мати писаны і в языку свойой меншыны. Тот рік ся написы в языках меншын дістануть і на желізніцю.

Міністерство транспорту і будованя Совацькой републікы, котре веде Арпад Ершек із коалічной партії Most-Híd, запроваджять уж в тых днях новоту, котра была запрацована і в Проґрамовім выголошіню влады Словацькой републікы по парламентных выборах у 2016-ім році. Влада ся втогды завязала, же вырішыть ку спокійности меншын довгы рокы нерішаный проблем двоязычного означіня желізнічных штацій, де жыє над 20 процент жытелів, котры суть членами дакотрой із державов вызнаных народностных меншын. Но табліці не будуть всядыль. Піде лем о желізнічны штації, не о класічны малы заставкы на селах.

По русиньскы лем Меджілабірці

Цілково буде двоязычныма табліцями означеных 55 желізнічных штацій, із котрых 54 буде означеных словацько-мадярьскыма табліцями і єдна штація – в місті Меджілабірці, буде означена словацько-русиньсков табліцьов.

„На основі рішіня міністра транспорту і будованя Словацькой републікы будуть в желізнічных штаціях, в котрых заставлюють реґуларны влакы публічного особного транспорту із наступаньом і выступаньом про подорожных, уміщены двоязычны таблы, кідь кількость народностной меншыны села (міста позн. ред.) пересігать 20%,“ інформує офіціалный сайт Желізніць Словацькой републікы.

Далше желізніці інформують, же табліці будуть осаджены почас 2017-го рока і написы будуть выготовлены подля нормы желізніць і уміщены зо штирьох боків станічного будинку.

Табліця лем єдна, оголошінь може быти веце

Словакія запровадажать двоязычны означіня лем в припаді векшых желізнічных штацій, малы заставкы зіставають лем зо словацькым означіньом. І зато до списку тых міст і сел, де підуть двоязычны табліці, дістало ся лем 55, з того лем єдно означіня по русиньскы.

Русинам „не жычіть“ веце факторів. Окресы Свідник і Стропків, в котрых, головно што дотулять ся свідницького окресу, находять ся русиньскы села, не мають збудовану штреку. Подібно суть на тім села в окресі Бардейов. Хоць тот має желізніцю, но штрека не веде русиньскыма селами. В окресі Стара Любовня є сітуація подібна – желізніця є, но не іде через села, в котрых є над 20 процент русиньскых жытелів.

Єдина релевантна штрека, котра веде через русиньскы села, є желізніця міджі Гуменным і Меджілабірцями, котра продовжуе дале через Полату – Лупківскый тунел, аж до Польші, і колись то была головна штрека із Угорьска на Львів. В рамках той трасы находить ся веце сел, в котрых ся записало над 20 процент русиньского населіня. Но тым, же подля словацькой леґіслатівы суть в тых селах лем желізнічы заставкы, не реґуларны станіці, в списку двоязычных означінь суть лем Мідіжлавбірці, котры суть окрім іншого і єдиным містом на Словакії (сел є омного веце), яке має за офіціалныма даныма над 20 процент русиньского жытельства, значіть в Меджілабірцях можуть быти по русиньскы означены і уліці. Веце означінь бы Русины на словацькых желізніцях могли мати в припаді, же державны орґаны зачнуть часом рішыти і означіня на малых желізнічных заставках.

Но і кідь моментлно буде лем єдна желізнічна штація по русиньскы, оголошінь може быти веце. Словацькы желізніці поступно на модернішых влаках запроваджають і звуковы, начітаны оголошіня слідуючой заставкы влаку. На южній Словакії ся вже зачали чітати тоты оголошіня і в языку мадярьскім в припаді заставок, де жыє над 20 процент жытелів мадярьской меншыны. Такы оголошіня, покля будуть запроваджены звуковы записи назв заставок і на тій штреці, бы могли быти по русиньскы на веце місцях на трасі міджі містами Гуменне і Меджілабірці.

Турістів із Польщі бы уж могли вітати „Меджілабірці“

Од 1-го юлія аж до 3-го септембра ся вже того року обновлюють вікендовы влакы, котры будуть ходити меджі Меджілабірцями і польскым Саноком, припадно Ржешовом. По взаємнім договорі меджі Словакійов і Польшов є то єден із далшых проєктів, котры мають напомочі турізму в пригранічных реґіонах тых двох держав. Меджілабірці тягнуть турістів головно з той причіны, же в місті є єдиный в Европі і єден із двох на світі – Музей модерного уменя Енді Варгола, котрого родічі походили із недалекого од Меджілаборець села Микова.

Кідьже роботы із осаджованьом двоязычных табліць продовжують быстро, є можливе, же уж першы тогорічны вікендовы влакы із турістами з польского боку буде вітати штація, на котрій буде і русиньскый напис „Меджілабірці“.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА