Міцніша, як природа

Меланхолія, смуток, несмак штось робити, ці їсти, вычерпаня… Є лем мало людей, котры бы восени холем на момент не зачули дашто із того. Называть ся то осіня депресія. Є звязана зо змінов погоды, зо скорочуючім ся дньом і своє робить таксамо зміна часу з літнього на зимный. На інтернетовых сайтах можете найти незраховательне множество заґарантованых рецептів на то, як з тов депресійов бойовати, припадно, як єй цілком обыйти. Фахівци рекомендують змінити страву, релаксовати, і, тото найголовніше, тішыти ся з дрібніць. При дотримованю вшыткого, што рецепты пишуть, і кідь єй цілком не обыйдете, часом бы мала выцофати. Але знате, нич нє є абсолутно ґарантоване, бо предці лем, природа є много раз міцніша, як чоловік. Хоць бы його намага была не знам яка велика, з дакотрыма ділами просто не рушать.

Вельо раз єм вже писав о тім, як суть на Словеньску фінанцованы народностны меншыны. Вельо раз єм то крітіковав. Хоць суть народности вызнаны, дотеперь не была Словакія валушна прияти основну леґіслатіву, значіть Закон о народностных меншынах і з тым повязаный Закон о фінанцованю народностных меншын. І так ціле фінанцованя є лем якымсь провізорійом, много раз некомпромісным, бюрократічным, процесом здобываня грошей через ґрантовы проєкты Уряду влады, котрый бы ся може іщі дав акцептовати з цілым тым урядницькым апаратом, кібы холем фунґовав. Но він в очах меншын не фунґує. Хоць ся проєкты мусять передати зачатком рока і векшынов в ярных місяцях засідають комісії, котры дають пропозіції на схваліня або вылучіня проєкту, остатні три рокы якось робітници державного урядницького колосу не знають тоты проєкты і контракты, котры суть к ним потрібны, спрацовати ани до літа і зачінають робити рекорды в тім, же першы грошы приходять на банковы конта аж восени. Минулого року докінце дакотры чекали до децембра.

Кібы єм мав крітіковати Уряд влады з многых причін, єдно мущу признати. Уряд влады честує традіції. Є їм вірный. Бо і того року вже зачала осінь і помалы зачінають дакотрым орґанізаціям, котры занимають ся културов народностных меншын, приходити грошы. І так мі пришла на розум думка, ці словацькій владі з тов свойов крітіков не кривджу. Тадь покля люди пропадають осіній депресії, робітників в области меншыновой културы, орґанізаторів културных і освітных подій, редакторів пресы, писателів і выдавателів книжок, хопила вєдно з першыма грошами на банковых контах осіня евфорія. Конечно. Будеме годны выплатити довгы, котры на нас чекають за незаплачены фактуры, люди в періодічній пресі ці в іншых медіях дістануть выплаты, наскоро выдрукуєме книжкы, котры сьме мали напланованы і може ся іщі подарить зробити і дакотры акції, котры мали проходити перед півроком. Просто потіха про душу а, самособов, і про буґелярь. І то є великый бенефіт, за котрый можеме дяковати нашой владі. Без того, жебы сьме мусили дотримовати даякы рецепты проти депресії, без зміны стравы, без релаксу і потіхы з дрібніць, просто даваме „Збогом!“ депресії і чекать нас евфорічна осінь. Зачінать єден великый меншыновый Октоберфест, кідьже пінязі бы требало чім скоріше минути, максімално до кінце рока, жебы їх не было потрібне вертати, в котрім покля вшыткы довкола будуть ся мусити в рамках боя проти депресії, тішыти лем з малых діл, мы будеме оплывати повнов жменьов.

Не мож повісти інше, лем то, же влада є в одношіню к меншыновым орґанізаціям барз добра. Є міцніша, як природа. Вже три рокы не знаме, што є осіня депресія і все зачатком октобра зачінаме чути осіню евфорію. Не каждому ся подарить такым способом перемагати над природов. Лем єдно мі є жаль. Же ціна за тоту выможеность і дарунок влады є барз привысока. За осіню евфорію платиме зимнов, ярнов і літньов депресійов.

Петро Медвідь, Пряшів

(Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радіа lem.fm)

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА