У віторок 11-го юна 2024-го року в Братіславі одбыло ся удільованя Цін і Премій Літературного фонду (Literárny fond) за оріґіналну творчость. Окрім нагород за літературу в словацькім языку были оцінены і творы народностных меншын – мадярьской, русиньской і україньской.
Раз на два рокы Літературный фонд уділює Ціну і Премію Александра Павловіча за русиньску літературу. Тот рік оціньовали ся творы за період років 2022 і 2023.
Журі, котра выберала найліпшы русиньскы книжкы, была в складі Михал Павліч – председа, фаховый робітник Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові (ПУ), Івана Сливкова – із Інштітуту середньоевропскых штудій на Філозофічній факулті ПУ, і Домінка Новотна – інтерна докторандка на русиньскім інштітуті.
Ціну дістав дітячій фоклор
Лавреатом Ціны Александра Павловіча став знамый русиньскый поет Юрко Харитун. Ціну здобыв за книжку Дякую, мамко!, котру в другім выданю выдало обчаньске здружіня Колысочка у 2023-ім році. Є то зборник, в котрім находить ся дітячій фолклор, суть в нім і нотовы записы ку співанкам.
„Выселіня семох сел стариньской области і выбудованя водной гати Старина незмазательнов тінтов записало ся головно вдяка писательскій творчости Юрка Харитуна,“ пише ся в рецензії, котру дала журі ку удільованю нагород.
„Менше познатым фактом є, же русиньскый бард є і зберательом фолклорной словесности, котру вєдно із свойов мамом Аннов записовали.“
„Зборник обсягує богатство русиньской дітячой фолклорной словености – колысанкы, вінчовачкы, молитвочкы, рахованкы, загадкы але і приповідку ці пословіці. Книжка має значіня в области розвиваня і хоснованя русиньского языка. Тексты суть головно про діти передшкольского і молодшого віку, котры ся рітмізованы тексты легко навчать. Іншы тексты гравов формов вопросів і одповідей можуть быти схоснованы почас дітячіх гер,“ пише ся далше в рецензії.
Нагороду має і Рождественна коляда
Прославленый твор Чарлса Дікенса Рождественна коляда дістав у 2023-ім році і свою русиньску верзію, кедь го выдало обчаньске здружіня молоды.Русины. Твор на русиньскый язык подля словацького перекладу зробила Анна Кузмякова, довгорічна русиньска діятелька і редакторка періодічной і неперіодічной пресы.
Якраз за єдну із накрасшых рождественных історій у світі літературы, котру уж мож чітати і по русиньскы, была уділена Літературным фондом Анні Кузмяковій Премія Александра Павловіча.
„Русиньска література на Словакії є майже комплетно творена головно оріґіналнов авторьсков творчостьов, зато каждый переклад до русиньского языка оправдано притягне увагу,“ пише журі і припоминать, же в послідніх роках заінтересовало тлумачіня Андерсеновых приповідок, на котрім робила так само Анна Кузмякова і Алена Янцурова, і котре здобыло Премію Александра Павловіча у 2022-ім році.
Тот сам выдаватель теперь з едіторков Лідійов Будайовов вырішыли выдати Рождественну коляду.
Журі оцінила, же ся знова подарило выдати модерне репрезентатівне выданя світовой літературы в русиньскім языку, котре собі заслужыть нагороду і мотівацію до далшой роботы на перекладах.
Ціны і Премії Александра Павловіча
Літературный фонд уділює од 2005-го року літературну Ціну Александра Павловіча за найліпшый літературный твор написаный по русиньскы і Премії Александра Павловіча за літературный твор написаный по русиньскы, і за тлумачіня літературного твору зо словацького на русиньскый язык.
Ціны і Премії Александра Павловіча суть все удільованы творам, котры вышли в попередніх двох роках. Ціну і Премії уділює комітет Секції про оріґіналну літературу на пропозіцію журі.