ЛемкоLeaks

Векшов нерозумностьов (не хочу рівно написати дурнотов), як была зроблена польскыма урядами односно табліць „Об’єднання лемків“ присвяченых Акції Вісла, бы было уж лем підписати ся рівно in bianco. Но на тім, же і так быв зробленый величезный неґатівный крок, коло котрого ся треба посмотрити до календаря, ці досправды жыєме в році 2017, то нич не мінить.

За нормалных обставин нихто нич in bianco не підпише, а головно нихто серьйозный нич такым способом не давать підписовати. Перед тым, як нам „Об’єднання лемків“ зачало в рамках свойого інтернетового сайту вказовати ЛемкоLeaks – корешпонденцію, котра попередила схвальованю табліць, што зробила орґанізація аж по тім, як на тот шкандал звернула увагу Руска Бурса через свій портал lem.fm, была ку діспозіції лем перша пропозіція табліці, де є якось веце точок як букв. „Об’єднання лемків“ там выхаблять місця, котры суть основны, а головно выхаблять то, же має іти о табліцю лем Українцям. Вже тот крок, жаданя о схваліня табліці без того, жебы табліця мала ясный текст, мав україньску орґанзацію вылучіти з будьякого серьйозного їднаня з державныма урядами. Нихто нормалный предці in bianco не підпише а нихто серьйозный то ани не жадать.

Щастя в цілій нещастній кавзі є, же холем тілько розуму іщі было в урядниках, же хоць продовжовали комунікацію односно табліць, жадали доповніня тексту, котре „Об’єднання лемків“ наконець післало. Не підписали in bianco, котре хотіло „Об’єднання лемків“. Іншак бы сьме ся може на табліцях дочітали і далшы інтересны справы, котры были в першій верзії скрыты за три, шість, ці не знам кілько точок. Но так, як перша „выточкована“ верзія вказує на нечісты заміры „Об’єднання лемків“, што їх мало вылучіти з діскузії як несерьйозных партнерів на діалоґ, так то, же наконець післали цілый текст і тот быв схваленый, вказує на некомпетентность урядників.

Не знам, но основны знаня з історії тоталітарного режіму, його несправеливых діянь, того, кому были тоты несправедливы чіны зроблены, бы мали бізовно належати до основной выбавы робітника такой інштітуції, яков є Інштітут памяти народа. І кідь тоты основны знаня люди на Інштітуті памяти народа мають, як потім могли дозволити то, што дозволили? Або: хто, прошу вас, в Польщі на тій інштітуції потім робить, кідь то дозволили?

„Об’єднання лемків“ своє ЛемкоLeaks публіковало в рамках комунікату ку цілій тій справі. В нім ся одкликують на історічны документы Польской робітницькой партії з року 1947 і на то, же документы вказують, „же почас Акції Вісла выселены, незалежно на тім ці ся чули Українцями, Лемками, Бойками, Долинянами ці Підляшаками, были зарахованы до україньского жытельства.“ Розміньме собі тоты факты комунікату україньской орґанізації на дрібны.

Акція Вісла не є ентітов самов о собі, не є траґедійов, котра ся стала сама о собі. Акція Вісла про Русинів з Лемковины – Лемків, є тота найтраґічніша часть, но предці лем часть цілой машынерії наміреной односно них. Акцію Вісла штось попередило а так само штось по ній слідовало далше. Українізація Русинів, котра все іншыма способами, но проходила у вшыткых комуністічных державах, може з вынятком Югославії, котра была сама собов в многых областях, не лем в тій, є в Польщі так само частьов той несправедливости, котрой є частьов і Акція Вісла. Кідь хочеме регабілітовати несправедливость, будь єй регабілітуєме цілу, або нияк. Не дасть ся ку несправедливости приступати так, же добрі, тото было злі, але тамто зохабме так. Не дасть ся бісідовати о регабілітації „части несправедливости“. Бо така регабілітація не має смыслу ани значіня.

Кідь будуєме памятникы жертвам Акції Вісла, бо знаме, же то была несправедливость, як потім можеме хосновати односно жертв словник, котрый хосновали тоты, што несправедливость зробили?

Же в припаді українізації політіка комуністів орґанізаціям як „Об’єднання лемків“ не перешкаджать, то знаме, тадь самы в тій політіці продовжують доднесь, і зато їм пасує комуністічный словник з „історічных документів“. Но покля іде о Інштітут памяти народа – то інша справа. Як може інштітуція, котра має помагати вырівньовати ся з тоталітарнов історійов державы, котра має быти „памятьов народа“, жебы такы несправедливости веце не діяли ся, підписати схваліня на табліцю, котра регабілітує лем часть несправедливости, значіть то, же были насилно выселены люди, но часть несправедливости, же Русинам была взята ідентічность і были зо дня на день Українцями, уж не регабілітує? Навеце, кідь Лемкы суть днесь офіціално вызнаныма в державі, суть вызнаныма як окрема ґрупа, незалежна на жадній іншій ґрупі.

ЛемкоLeaks, котре „Об’єднання лемків“ само публіковало, жебы вказати свою „правду“, вказало дві важны справы. Тов першов є, же польскы уряды зробили хыбу, кідь на кінцю цілой блудной комунікації з україньсков орґанізаційов дали схваліня на табліцю, де ся пише о Українцях. Но хыба, котру зробили польскы уряды, ся дасть направити. Кідь буде воля урядів, і кідь буде достаточный тиск досправдовых представителів Лемків і шырокого середовиска Лемків. Такыма представителями істо не є „Об’єднання лемків“ і подібны партнерскы їм орґанізації, кідьже ку Лемкам-Українцям ся голосять три проценты.

Другов справов є, же „Об’єднання лемків“ уж не може по вшыткых тых ватрах, де суть україньскы флаґы, співанкы о героях УПА, ясніше вказати, же суть по україньскім, а не лемківскім боці, як вказали тым, якый напис дали на табліцю і о якы „історічны факты“ ся операють. І то є справа, котра ся не дасть направити, бо они хотять і будуть по україньскім боці.

Нихто їм то не бере. Но компетенты уряды бы уж на то конечно мали обернути свою увагу і зробити односно того крокы. Мали бы підкреслити орґанізації „Об’єднання лемків“ і їм подібным, же Лемкы суть окремов вызнанов ґрупов, і же будьякы формы однародньованя суть неприпустны. Так само бы їм мали вказати гріско, котре їм належыть, покля ся чують быти Українцями. Днесь не грає „Об’єднання лемків“ на тім гріску, на котрім мають быти. Кідьже Польща вызнавать окреме Лемків і окреме Українців, травник, на котрім бы собі мало грати фотбал „Об’єднання лемків“ є тот, де суть україньскы орґанізації. Най собі роблять на благо українського народа, но в рамках закона, і міджі своїма. І най собі ділять ґранты вєдно зо своїма. Але головно – най своїх представителів коло властей „Об’єднання лемків“, припадно далшы орґанізації, котры ся так проявлюють, номінують за україньску, а не лемківску меншыну.

(Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радіа lem.fm.)

Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА