Лекція о Теодорови Ромжови із нагоды 105-го юбілею народжіня

В рамках цікла лекцій о русиньскых особностях вас Містна орґанізація Русиньской оброды на Словеньску в Кошыцях позывать дня 17-го апріля 2016-го р. на лекцію під назвов Теодор Ромжа – ґрекокатолицькый єпіскоп.

Лекція одбуде ся в просторах Клубу народностных меншын, котрый ся находить на уліці Mäsiarska 35 в Кошыцях зо зачатком о 15.00 год.

Блаженый священомученик Теодор Ромжа народив ся 11-го апріля 1911-го року у Великім Бычкові. Быв священиком, пізніше єпіскопом, педаґоґом на Підкарпатьскій Руси. По закінчіню ґімназії в Хусті штудовав теолоґію і філозофію на Колеґії Ґерманікум у Римі і таксамо на Папській ґріґоріяньскій універзіті. На кінцю свого перебываня в Римі быв высвяченый на священика. Вернув ся на Підкарпатя, рік служыв на парафії у Березові а од 1939 року почав передавати лекції в Ужгородьскій ґрекокатолицькій богословскій семінарії. Перед тым, як приближыла ся лінія фронту до Карпат і вступили на теріторію Підкарпатя совітьскы войска, Теодор Ромжа быв 24. септембра 1944-го року рукоположеный на єпіскопа русиньской Мукачівской ґрекокатолицькой єпархії.

Функцію єпіскопа Ромжа здобыв в траґічный про Ґрекокатолицьку церьков час. Наперед совітьскы тайны службы хотіли пересвідчіти Ромжу, жебы перешов до православія, і жебы передав єпархію під юрісдікцію Москвы. Коли тото Ромжа катеґорічно не приймав, НКВД перешло на свої добрі выпробованы методы. 27. октобра 1947 року ґрупа аґентів спецслужбы зорґанізовала гаварію на дразі міджі селами Іванівці і Лохово так, жебы гаваровало авто, в котрім сидів єпіскоп. Ромжа не умер з причіны гаварії, пережыв і быв в шпыталю в Мукачові. Умер аж 1. новембра по півночі, курто по тім, што му была дана отрова, яку му подала аґентка тайной службы, котра ся переоблекла за здравотничку. Похованый быв кріпты в Ужгороді.

Наперед ся думало, же тіло єпіскопа было іщі в 50-тых роках з місця похороненя однесено і зничене совітьскыма орґанами. По несподіванім найджіню тіла загнали його на експертізу до Будапешті, жебы овірити правость. По выголошіню владыкы Теодора за блаженого дня 27. юна 2001 року, і по скінчіню експертізы, были його мощі перевезены святочным способом через Словакію назад до Мукачівской єпархії до Ужгорода. Днесь суть в Катедралнім соборі Воздвиженія Честного Хреста, в каплічці на лівім боці церькви, на місці, котре собі іщі за жывота облюбив і де часто служыв літурґії.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА