В днешнім выданю представиме вам першу часть інтервю з русиньскым актівістом і блоґером родом з Підкарпатя Юрійом Капацом, котрый бівшу часть свого жывота жыє у еміґрації на Чехах.
Побісідуєме о його актівній популарізації і пропаґації русиньского языка і културы на різных інтернетовых платформах.
Ключовы темы інтервю:
- Жывот простого русиньского дітвака в еміґрації на Чехах
- Приход до русиньского руху на Підкарпатю: причіны і реалны факты із жывота Юрія Капаца
- Прорусиньскы інтернетовы проєкты Юрія Капаца
Юрій Юрійовіч Капац народив ся 8-го септембра 1998-го року у селі Новоє Давидково, близко Мукачова на Підкарпатю. Од народжіня і до віку 9 років дітвака выховльовала родна бабка, бо родічі ходили по світі, найбівше до Чех, абы копійку заробити. В роднім селі Юрій Капац і закінчів основну школу, а то чотыри класы. А вже в році 2009, як родічі школяря встигли ся забывати в Празі на Чехах, першыраз взяли малого Юрка ку собі на літо. Ціль быв ясный – помогти сынови ся адаптовати до чеськой школы, до котрой пізніше в тім же році го і дали ся учіти. Новый язык і нова култура не были проблематічны моменты про десятьрічного хлопця. Великов перемінов про нього ся являло то, же із великого обыстя і улічных камаратів у роднім селі ся став квартель в панелаку з камаратом, котрого мено было інтернет, «і то не нараз быв інтернет», – каже респондент. Наслідно ся учів на Середній промысловій школі електротехнічній в Ужлабіні в Празі. При штудіях во вольнім часі бавив ся за компютером і чітав вшелиякы інформації о Підкарпатю на інтернеті. А за даякый час чітаня вікіпедії і інтернетовых статей історічного характеру «властно так єм і прийшов до того русинства,» говорить респондент.
У віці 14 років зачав правити першы образчікы з русиньсков лексіков про прорусиньскы інтернетовы ґрупы соціальной сіті Вконтакте. З причіны блокованя Вконтакте на теріторії Україны блоґер Капац мусив перенести свою діятельность на нову доступну інтернетову платформу, таков став Facebook. Од 15-го януара 2018-го року і доднесь на Facebook екзістує діюча ґрупа молодого актівісты під назвов RUE \\ Русинськый портал, де ся публікує авторьскый інформачный обсяг Юрія Капаца і подаякы научно-популарны доробкы другых русиньскых авторів по русиньскы. Нажаль, в сучасности робота ґрупы не є така актівна як хотїв бы сам модератор, так як занимать ся Юрій Капац іщі попри тім і веджіньом сайту www.rueportal.eu , котрый быв спущеный на ярь 2018-го року. Головным цільом сайту, як говорить респондент, в тім часі была архівація вшыткого русиньского обсягу, жебы ся не стратив в просторах інтернету. Днесь можеме видіти, же сайт ся перетрансформовав до чогось бівшого як простый архів.
Окрему увагу треба приділити авторьскому проєкту Юрія Капаца Рудні казкы. Даный проєкт представлює тлумачіня на русиньскый язык різных народных казок з теріторії Підкарпатя. Так само на сайті доступна авдіо верзія окремых приповідок, приправльована в сполупраці з Мигальом Лыжичком. Такый тіп діятельности Юрій Капац спринимать як гобі, «штось для сердця і душі».
Наш блоґер штудує на Чеській аґрарьній універзіті у Празі. Є членом чеськой організації Общество приятелів Підкарпатьской Руси.
На даный момент доста популарнов меджі підкарпатьскыма Русинами, і нелем, стає недавно створена іҐазета Юрія Капаца. Не є то реґуларне выданя, скоріше можеме повісти, же представлять тот первіснозадуманый архів писаного русиньского обсягу у бівшости фахового характеру на історічны і културны темы сучасности і минулости. Респондент ясно підкреслює, же горить тугов веце часу присвячати такому свому русиньскому гобі, і вшыткы свої русиньскы проєкты буде ся старати розвивати і множыти дале.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА