Фінал «Zem spieva» і Русины. Штефан Штец пару слів про ЛЕМ.фм

В минулу суботу, 8. квітня/апріля т.р., прошол фінал словацкого шов Zem spieva / Земля співат, в котрым запрезентувало ся десят ґруп, якы поступили до посліднього етапу проґраму. Як сме заявили тыжден тому, до фіналу вошли і русиньскы артисты. В суботу мали сме нагоду позерати на три русиньскы дівкы з ґрупы Русиньскє Тріо та на солисту Штефана Штеця, якому жырі і ведучы проґрам дали псевдо «русиньскій Карел Ґотт», порівнуючы тым самым молодого русиньского співака до чешского солисты Карела Ґотта, єдного з найпопулярнійшых выконавців неанґлицкоязычной поп-музыкы в ХХ ст.

В фіналі як першы з Русинів запрезентували ся дівкы з Русиньского Тріо. Іх выступ не лем музыком і співом навязал до русиньскости ансамблю, понеже на самым вступі мали сме нагоду почути першы слова Вручанія Александра Духновича, твору, якій днес є офіцийным гымном Карпатскых Русинів. Пак перед выступліньом почули сме голос старой Русинкы, котра выповіла русиньску молитву. Самособом, Русиньскє Тріо стояло обернене задом до публикы, а передом до інсценізациі, яка припоминала іконостас. Пізнійше дівкы зачали шырити свій голос, а ґу ним на сцену вышол Михал Гудак – Русин, якій є знаний на Словациі як модератор, співак і актор.

Штефан Штец запрезентувал ся в дальшій части фіналового проґраму. Редакция ЛЕМ.фм обернула ся за співаком, звідуючы про його одчутя і передуманя взглядом шов: […] змаганя Земля співат было про мене дуже вызначне в тым боці, же єм міг презентувати тото, што люблю, же єм Русин і русиньскы співанкы в словацкій державній телевізиі в прямій трансмісиі, коли TV слідувало більше як мілийон глядачів. Про таку масу люди вказати і повісти, же сте Русин, є дуже інтересне. Як бы ся одродила тема русиньска не лем про Русинів але і не-Русинів.

Звернули сме увагу, же його выступліня в фіналі, за справом єдной з представленых ним співанок, было істо близкє Лемкам. Штец потвердил нашы одчутя, бесідуючы дальше в короткым інтервю для нашой редакциі – В фіналі єм крім співу выберал і тему, котра на жаль дотепер турбує нас Русинів, а то є міґрация з нашых сел за роботом. Тота тема є все актуальна, і в минулости, і тепер. Пісню «Полетіл бы-м на край світа» єм чул перше 15 років тому в Празі, де єм через літо як студент працувал. Там проходили Дни Лемківской Культуры. На єдній з акций співала Юлия Дошна тоту саму співанку. З того часу єм ю тримал в голові. Краса. На фіналі єм знал, же мушу тоту співанку запропонувати! 

Ш. Штец несміло зазначыл, же змаганя принесло кус популярности, котра може быти хосенна не лем про него самого, але і про наш нарід. Дальше напомнул, же в найблизшым часі плянує записати плятню та дати пару концертів. До Лемків мі близко зато, же мій старий дідо был з лемківского села і пристал до села Габура. Він пак выіхал за роботом до Арґентины, на жаль не вернул ся […] – додал наконец Штец. На Штефана Штеця буде мож попозерати вчас найблизшого Русиньского Фестівалю во Свиднику, де даст концерт в перший ден ґальовых выступлінь (пятниця, 28.05). Долов залучаме його фіналову презентацию.

Хоц Русины в фіналі не перемогли, то іх выступы дальше дали можніст популяризувати русиньску культуру, котра самособом не лем на Словациі стала ся послідніма роками модна і цікава, але тіж в Польщы, з чым можеме ся штораз частійше стрічати. Конец-кінцьом проґрам Земля співат выграл словацкій ансамбль Урпін.