Фінал «Музыкы без границ» за нами

В неділю, 27. серпня/авґуста т.р., на тарасі гірской хыжы на Паленици в Щавници проходил фінал проєкту Музыка без границ. Стрітили ся його участникы, значыт представникы меншын. Інтеґрацийна стріча была остатньом з плянуваных в рамках Музыкы без границ, але сам проєкт і досліджыня звязаны з документацийом музычной народной культуры рускых та пєніньскых ґуралів іщы тырвают.

Вступом до фіналу, котрий прошол на Паленици, была подія орґанізуванa в Явірках. Фундация Добра Воля та щавницкій Містецкій Осередок Культуры зорґанізували упамятніня 70. річниці акциі Вісла. Близко входу до резервату природы Біла Вода католицкій тарнівскій владыка Анджей Єж і грекокатолицкій пряшівскій архієпископ та митрополита Словациі владыка Ян Бабяк служыли святу літурґію за вшыткых выселенців. Спів вела церковна русиньска співоча ґрупа з Великого Липника. По богослужыню на сцені выступили ґрупы беручы участ в проєкті: капеля Яська Кубіка з Коростенка над Дунайцьом, капеля Яворцанє, ансамблі Барвінок з Камюнкы, Майдан з Литмановы та народны співакы: Анжей Дзєдзіна-Вівер, Яніна Ґавлик, Павел Зепаняк і Аґнєшка Стопка. Трафили ся тіж спонтанны выступліня. Колишня жытелька Шляхтівской Руси – Тереса Блашкєвич, разом з сестрами деклямувала вершы і співала пісні. Імпрезу заперла музычна конфронтация спільных для поєдных місцевости мелодий та товарискы співы вшыткых присутных Руснаків і сусідів Поляків.

Продолжыньом подіі была стріча, котра прошла в Щавници 27. та 28. серпня/авґуста. В суботу были конкурсы з нагородами, а вечер прикрашала музыка капелі Яська Кубіка. В неділю на Паленици зас явили ся вшыткы участникы проєкту і стрічы в Явірках, а медже нима был і особливий гіст – давний жытель Шляхтівской Руси, сеньор Базилі Гнадкович. Хоц в пляні были окремы выступы каждой з ґруп, то музыкуваня скоро замінило ся в спільне вельоголосове співаня, натуральне для Руснаків і пєніньскых ґуралів. Сполнила ся тым самым головна ідея проєкту – выміна музычной спадковины влияючых на ся культур жытелів з обшырів Шляхтівской Руси, Русинів з околиц Камюнкы, Литмановы ци Великого Липника та щавницкых і пєніньскых ґуралів. Співано напремін – ци то тоты самы слова на інчу мелодию, ци выспівувано незнаны версы до знаных нот. Єдны вчыли ся од другых. Вчас гостины одкрывано штораз то веце спільного для вшыткых ґруп репертуару.

Музычным лучником цілой подіі был выступ експресивной гуцульской капелі Миколая Ільюка спід Чорногоры зо Східніх Карпат, гра котрой звінчыла недільну стрічу.

Дводньову подію вюл Пьотр Клапита – знавця культуры Карпат, ґеоґраф, працівник Ягайлоньского Університету. Думкодавчыньом і авторком цілого проєкту Музыка без границ єст др Юстина Чонстка-Клапита, етномузыколожка та дослідниця музычной культуры карпатскых обшырів в Польщы і поза ньом. Oрґанізатором єст Фундация Добра Воля. Координатором по словацкій страні – Мартін Караш, кєрівник ансамблю Барвінок та директор Любовняньского Освітового Центру, партнера проєкту.

 Фот. Материялы од орґанізатора