Думам, же покля має быти Выбор про народностны меншыны і етнічны ґрупы в довшім часовім горізонті лем діскусным кружком, пак є абсолутно непотрібне го скликовати. Покля буду хотіти діскутовати, выберу собі радше сам, з кым.
Словацька влада 25-го октобра одкликала довтогдышнього уповномоченого про народностны меншыны, но доднесь не выменовала нового. І кедь ся то на першый погляд не мусить явити як даяка кардінална справа, реалность, і з посліднього засіданя, вказує, же опак є правдов.
Як ся вказало, проблема была уж лем при скликованю засіданя выбору. Подля штатуту выбору його засіданя може скликати лем председа выбору – уповномоченый. А тот не є. На другім боці орґанізачный порядок Уряду влады бісідує о тім, же покля не є менованый уповномоченый, пак його аґенду возьме на себе ведучій Уряду влады.
Покля бы єм мав рекомендовати компетентным, таку незгоду в двох орґанізачных документах треба одсторонити. Бо чом бы ся членове выбору мали рядити не властным штатутом, але порядком Уряду влады?
Але скликованя бы іщі была тота найменша проблема, і кедь могли бы сьме ся звідати на леґітімность в одношіню ку штатуту.
Суть ту омного векшы проблемы. І то такы, же реално є паралізована робота. Як Выбору про народностны меншыны, так і Уряду уповномоченого. І такой поясню чом.
По перше, подля правных одділінь, з котрыма то было конзултоване, покля выбор не має председу, а того тот народностный не буде мати, покля не буде менованый уповномоченый про меншыны, пак о ничім не може голосовати на засіданю. Вшытко треба робити лем per rollam, но а то мать два ефекты.
Першый, ани по засіданю выбору чоловік не одходить домів з тым, жебы знав, што ся властно прияло, а што не прияло, значіть, не знать резултаты засіданя. По друге, додаточне писомне голосованя тырвать даякый час, мусить быти выголошене, мусить быти час на голосованя дакілько днів, а так ся то ціле натігать.
Влада, покля не выменує уповномоченого, має успішно паралізовану меншынову політіку en bloc.
Другый, представме собі сітуацію, же штось треба рішыти наскоро. В даякій справі горить термін. То, што бы выбор міг порішыти своїм узнесіньом за пять минут почас засіданя, буде тримати дакілько днів, а може тото узнесіня прийде пізно. Коли уж буде вырішено о нас без нас.
Іншак, подобну проблему з терміном, котрый уж тискать, сьме рішыли і на посліднім засіданю, а Міністерству загранічных діл о европскых справ, котрого в даній справі тискать топанка, міг представитель Уряду уповномоченого влады СР про народностны меншыны лем повісти, же ся понамагають то стигнути. Точка.
По друге, не іде лем о выбор. Іде предсі о цілый уряд, котрый є часточно паралізованый, кедь не має свою голову. Уряд уповномоченого не є лем о тім, жебы якось утримовала ся аґенда далше. Жебы урядници штось писали на папірь а давали штемпель.
Меншыны мають пожадавкы, мають проблемы, котры выникають в данім часі, котры треба рішыти, за котры треба лобовати на владі, в парламенті, ці в іншых орґанах. Так само треба дозерати на дотримованя законів, котры дотуляють ся меншын, зліпшовати їх условії, стрічати ся з компетентныма, робити резултаты. На то є уповномоченый, і є то його компетенція.
Покля бы сьме то мали скоротити, влада, покля не выменує уповномоченого, має успішно паралізовану меншынову політіку en bloc. Выбор засідать, але властно голосовати може аж додаточно, а не мать кого повірити, жебы рішыв дашто, што меншыны тискать. Уряд формално фунґує, але не є там тот, хто реално може рішыти.
Но а пак ся скличе засіданя выбору, де нам повідять, же хоць не є уповномоченый выменованый, выбор скликали, бо не хотять, жебы сьме думали, же їм на нас не залежыть.
Понаучіня з історії нам говорить, же кедь єднофаребна влада Роберта Фіца в році 2013 одкликала уповномоченого влады, а пак цілы рокы рядила уряд лем повірена веджіньом Марія Єдлічкова, правда, зреалізовало ся много навщів, културных подій, але реална меншынова політіка замерзла. Тото грозить і теперь. Якбы фунґованя, а притім параліза.
Покля владі на меншынах досправды залежыть, пак най выменує уповномоченого. А покля з выбору хотять зробити на довшый час лем діскусный кружок, без головы, без реалной силы, пак то не треба ани скликовати.
Кедь буду хотіти діскусный кружок, выберу собі іншу платформу, а буду діскутовати лем з тым, з кым то має смысел.
Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com.