Діавол в детайлах

Сітуація коло російской войны проти Україны уж так домотала ся, вдяка приступу, котрый почав просаджовати америцькый презідент, але і тому, же такой зарань може быти думаня Трампа інше, же з того уж помалы не выйде нихто. А хто днесь знать повісти, як то властно закінчіть ся, може рівно од Церькви жадати званя пророка.

Я о званя пророка в тім ділі інтерес не мам, але што ня заінтересовало в повязаню з тов сітуаційов, то образок, котрый почав ся пошырьовати по соціалній сіті Facebook.

В часі, коли Трамп почав тискати на Київ, іщі перед тов нещастнов стрічов у Білім домі, і на другім боці европскы країны, холем векшына, бісідовали о тім, же Україна не може скінчіти як другый Мніхов, почав ся у великім пошырьовати в різных варіаціях образок Мніхов 1938 – Мніхов 2025. На образку видиме мапу днешньой Чеськой републікы і на ній вызначены теріторії, котры по Мніхові взяло собі націстічне Німецько.

А так само там видиме мапу Україны в граніцях меджінародно признаных із 1991-го року, і вызначены теріторії, котры од 2014-го року аж дотеперь здобыла собі Москва.

І кедь знаме, о што тов простов ґрафіков іде, што хоче повісти реціпієнтови, беру пошырьованя такой ґрафікы за барз нещастне. І абсолутно уж не розумію, кедь штось таке пошырюють і мої русиньскы колеґове. Люди залучены до русиньского руху.

Історія не сміє ся приспособльовати як нам пасує, кривити, фалзіфіковати, хоць бы то мало быти із добрым наміром. Тото мусить быв святым правилом все. Значіть, де є проблема?

Война не скінчіла так, же вшыткым ся вернули вшыткы теріторії. Чехословакія стратила. Русины стратили свою землю.

Мніховскый діктат не дотуляв ся Чеськой републікы, така републіка втогды не існовала. Існовала Чехословацька републіка, котра мала і теріторію Словакії а Підкарпатьской Руси. Значіть теріторію не стратила Чеська републіка, але Чехословакія. Занедовго по Мніхові, в новембрі 1938-го року, Чехословакія стратила далшы теріторії – на основі 1-ой Віденьской арбітражы, коли Мадярьску мусила одступити часть теріторій Словакії і Підкарпатьской Руси. А дашто собі взяала і Польща. Но і по дефінітівнім розбитю Чехословакії Мадяры обсадили ціле Підкарпатя.

Але вернийме до того, што є основне. Образок з мапов Чеськой републікы і страченов теріторійов на основі Мніхова – то не є ціла правда. Мала там быти ціла Чехословакія.

Другый важный пункт, то факт о тім, як властно война скінчіла про Чехословакію. Правда, теріторії взяты на основі Мніховского діктату вернули ся до чеськых земель. Словаци так само наконець здобыли свої анектованы теріторії. А што Русины?

Підкарпатьска Русь была анектована Совітьскым союзом, а днесь є Закарпатьсков областьов Україны. То теперь нияк не оцінюю, лем припоминам, же то факт. Война не скінчіла так, же вшыткым ся вернули вшыткы теріторії. Чехословакія стратила. Русины стратили свою землю. Значіть, они єй далше мають, але од 1944-го то не земля, де слободно можуть жыти і розвивати ся.

Інтересує ня, чом властно при такій ініціатіві, як є тота, о котрій днесь пишу, і котра гейбы хоче мати добрый замір, фалзіфікує ся історія. Кому тото властно треба? Знова замовчуєме, яка была реално теріторія Чехословакії, же была земля Русинів, і же Чехословакія нияк добрі з той войны не вышла? Не пасує нам то до нашого заміру?

Бідісідує ся, же діавол крыє ся в детайлах. Не знам, ці в тім выхабленім, доста фундаменталнім детайлі, крыє ся діавол, але мінімално ся в тім знова раз фалзіфікує історія. Фалзіфікує історія Русинів. Але кого бы тоты інтересовали, гейже, кедь ся ту рішыть дашто векше? Як все.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm.