Боднар перед соймовом комісийом бесідувал про нацийональны і етнічны меншыны

Польскій омбудсман Адам Боднар дал інформацию о чыслі порушынь прав нацийональных і етнічных меншын, якы были ним достережены. Подля рахунків в роках 2018-2019 в Бюрі Омбудсмана было піднятых бл. 40 того рода справ.

Інформацию Боднар подал вчас посліднього засіданя соймовой Комісиі Нацийональных і Етнічных Меншын. Бесідувал о скаргах і внесках, котры зголошували головно представникы меншын.

Чысло порушынь ся побільшат

Омбудсман бесідувал, што тых бл. 40 зареґіструваных Бюром Омбудсмана припадків тыкат лем справ односячых ся до порушынь прав прислугуючых нацийональным і етнічным меншынам. Зазначыл, што окрем того занотувано 190 справ звязаных зо злочыном на нацийональным, етнічным, расовым або реліґійным фоні. Заєдно тяжко дати точны рахункы, прото што прокуратура од парох років не подає до публичного знаня того рода статистик.

За словами Боднара, в Польщы фурт фуґнуют неґативны стереотипы на тему нацийональных і етнічных меншын. Сут они частo інструментально хоснуваны в публичній дебаті, што лем може причыняти ся до атаків і ненависти взгядом поєдных меншын.

Згідно з інформациями поданыма на засіданю Комісиі, Державна Прокуратура іщы до 2017 р. публикувала статистикы, якы тыкали ся той темы. В 2018 р. остатній раз вказано таку інформацию за 2017 рік. Прокуратура вела товды 1449 карных кауз о злочыны з ненависти, в тым 1156 новых справ. Не были зарахуваны до того одмовны рішыня вести слідство. В части інфрормаций спомянуто о 1708 зареґіструваных в 2017 р. справах. Омбудсман тото чысло принимат за найвеце правильне.

Каждого рока збільшат ся чысло процедур, котры односят ся до злочынів з ненависти, а звязаных з насильством. В 2017 р. было іх 350 (20% загального чысла).

Злочыны взглядом поєдных меншын

В дальшій части свого выступліня А. Боднар бесідувал о атаках на примірі поєдных меншын. Споминал на ромску меншыну, котрой проблемы домінуют в тій обшыри. За його словами, Ромы сут надзвычай наражены на дискримінацию зо стороны членів векшыновой ґрупы, як і в реляциях з орґанами державной адміністрациі.

Боднар бесідувал і о тым, што од 2016 р. збільшат ся чысло скарг подаваных до його бюра через украіньску меншыну. За його словами, бере ся тото з великой активности орґанізаций той меншыны, як тіж з штораз гіршой ситуациі украіньской меншыны в Польщы, головно кєд іде о акты мотивуваны ненавистю.

Як вказуют статистикы, од 2016 р. найбільше атаків было на мусульманів і особы, котры сут асоциюваны з нима. В 2017 р. прокуратура зареґіструвала 328 того рода справ.

Подля інформаций, лем 5% злочынів з ненависти єст зголошуваных поліциі, што, за словами Боднара, «бере ся з браку довіря громадян до державы». Зато пропонує він сотворити комплексову стратеґію протидіяти актам ненависти в публичным просторі. Великы надіі покладал Омбудсман в покликаным премєром в лютым/фебруарі 2018 р. Меджересортовым Ансамбли до справ протидіяня пропаґуваню фашызму і інчых тоталітаризмів та злочынам з ненависти на фоні нацийональных, етнічных, расовых і реліґійных ріжниц або з огляду на нереліґійніст. Як дале гварил Боднар, ефекты прац реченого Ансамблю не были добры. Не представлено ниякых новых пропозиций, котры мали бы протидіяти атакам, ненависти і гейтови в інтернеті.

Не было ниякой інформациі про порушуваня прав лемківской меншыны, нп. в контексті нищыня двоязычных польско-лемківскых таблиц з назвами місцевости на Лемковині. Вельократно редакция ЛЕМ.фм+ зверталa увагу, што представникы лемківской меншыны в Спільній Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын, проф. Штефан Дудра і др Мирослава Копыстяньска, не реаґували на тоты атакы. Атакы, в рамках котрых нищено лемківскы таблиці, насилили ся під конец 2016 р. (Ріпкы, Реґєтів і Ґладышів). Редакция лемківскых медий ЛЕМ.фм+ апелювала до представників, жебы заняли ся тым проблемом і зголосили го ріжным польскым службам. Доднес лемківска меншына не отримала ниякых інформаций про ефекты прац в справі реаґуваня на акты нищыня двоязычных таблиц з назвами сел на Лемковині. Теперішній і попередня омбудсманы николи не зареаґували на зголошуваны ім скорше Стоваришыньом «Руска Бурса» в Ґорлицях і Стоваришыньом Лемків припадкы порушуваня ґруповых прав Лемків і можливых порушынь записів карного кодексу зо стороны некотрых орґанізаций.

Інчы справы

Вчас дискусиі в Соймі бесідувано і о інчых справах, м.ін. о дальшым «Маршу Памяти Проклятых Вояків» в Гайнівці, котрый прошол 23. лютого/фебруара 2020 р. Марцін Сосняк з Бюра Омбудсмана заповіл правну iнтервенцию Омбудсмана в тій справі.

Боднар бесідувал і нт. права до єдночасного навчаня німецкого языка як меншынового і заєдно чужого языка в клясах VII–VIII основных шкіл. Омбудсман подал в тій справі писмо до Міністерства Нацийональной Едукациі, вказуючы, же така паралельна наука не єст неможлива, при чым скорше стоял ресорт.

Была і тема звязана з охороном прав Ромів з Машковиц. Боднар признал, што той справы доднес не повело ся порішыти.

Посол партиі Право і Справедливіст Войцєх Зубовскій звернул увагу, што рапорт Омбудсмана не є полный – не описано бо в ним атаків на католиків. В одповіди Боднар припомнул, што реаґувал по інциденті з куклом архієпископа Марка Єндрашевского. Повіл тіж, же реаґує на атакы на священників і дискримінацию католиків в місцях працы. Прилучыл ся тіж до протесту бывшого вязня німецкого концентрацийного лаґру Аушвіц проти німецкій телевізиі ZDF, котра схоснувала зворот «польскы лаґры смерти».