«Лаґєр двох тоталітаризмів 1943-1956», Том 3 – промоция книжкы

Выдавництво єст ефектом науковой конференициі, котра была зорґанізувана Музейом Міста Явожно і проходила 15. червця/юнія 2018 р. Треба памятати, што лаґєр в Явожні в історийоґрафіі односит ся до трьох ріжных таборів, якы функцийонували в тым самым місци і єден за другым. В роках 1943-1945 был ту підлаґєр KL Auschwitz: Neu-Dachs. В 1945 р. комуністичны власти переняли понімецку інфраструктуру і сотворили Центральный Лаґєр Працы Явожно, в якым медже інчыма вязнены і мучены были Лемкы. В 1949 р. ліквідували таборы працы. В тым часі в Явожні зачала ся перебудова ЦЛП на потребы будучого експериментального арешту для молодых вязнів, котрый функцийонувал в роках 1951-1955. В січни/януарі 1956 р. переформувано го в Центральну Вязницю Явожно, яку конечно ліквідувано в серпни/авґусті того же рока. Товды был конец тринадцетрічной істориі явожняньского лаґру. Тот табір то місце символичной стрічы нацизму і комунізму.

Моноґрафія сопоставлена єст з осмох рецензуваных науковых дописів, якы односят ся ґу сучасному рівньови знаня про явожняньскій табір. Сут дописы, якы піднимают непознаны дотля аспекты істориі, і так Адриян Рамс написал статю пн.: «Выбіганя вязнів з лаґру Neu-Dachs і поміч для поневоленых зо стороны місцевого населіня», Казімєж Мірошевскі – «Центральный Лаґєр Працы Явожно в системі лаґрів шлезскоого і краківского воєвідства», Адам Дзюрок – «Proszę o zwolnienie człowieka, ktury jest bezwiny – прошыня жытелів шлезского воєвідства о высвободжыня з Центрального Лаґру Працы Явожно (1945–1946)», Себастиян Розенбаум «Поневолены в лаґрі працы з Свєнтохловицкій Згоді (од листопада/новембра 1945 р.», Дариюш Венґжын «Тяжка дорога домів. Центральный Лаґєр Працы Явожно як етап повороту арештуваных НКВД в 1945 р і депортуваных до Совітского Союза жытелів шлезского воєвідства», Ева Міхна «Лаґєр в Явожні в наррациях лемківской спільноты памяти» і Богуслав Копка «Лаґєр в Явожні в 50. роках ХХ ст.».

Осібном темом, яка од років єст не лем пошырювана, але і упамятняна на обшыри бывшого лаґру през Музей Міста Явожна, являт ся презентация «Лаґєр двох тоталітаризмів як місце памяти».

Книжка была выдана в 2018 р. в рамках проєкту «Зорґанізуваня подій на 75. річницю сформуваня Лаґру двох тоталітаризмів в Явожні», якє было підпорене ґрантом Міністра Культуры і Народовой Дідовизны. Окрем выданой моноґрафіі, задачна обнимала і зробліня постійной пленеровой выставы в бывшым лаґрі і орґанізуваня науковой конференциі.

Книжка «Лаґєр двох тоталітаризмів 1943-1956», Том 3, єст доступна в бібліотесі Руской Бурсы в Ґорлицях. Радийо Руской Бурсы ЛЕМ.фм было медияльным патроном конференциі Лаґєр двох тоталітаризмів. Явожно 1943-1956.