22-го мая 1703-го року Томаш Есе в Береґсасі підняв заставу і залучів підкарпатьскых Русинів до освободженецькой войны Ференца Ракоція ІІ. Ракоцій пізніше назвав Русинів за їх вірну службу як Gens fidelissima – найвірнішым народом. Як раз тоту дату выбрали собі Русины в Мадярьску як день, коли будуть святковати День Русинів.
Того року святкованя, кідьже понедільок є робочій день, одбуде ся в Мадярьску в неділю, 21-го мая, і то в головнім місті, в Будапешті. Головным орґанізатором події є Вседержавноє Русинськоє Самосправованя і покровительство на святом перевзяла Віра Ґіріц, націонална посланкыня за Русинів у мадярьскім парламенті.
Святкованя Дня Русинів зачне ся на обід Параклісом, котрый буде одправляти Преосвященый владыка Атаназ (Орос), єпіскоп Мішколцьской ґрекокатолицькой єпархії. Пополідне одкрыє свято Русинів у авлі Народописного музею в Будапешті Віктор Камаренко, председа Вседержавного Русинського Самосправованя. Міністерство людьскых жрідел, котре підтримало подію, буде на одкрытю заступати Ріхард Тірчі, ведучій Головного одділіня із вопросів націоналных і цівілных повязань. Пак є приготовленый културный проґрам, в рамках котрого буде выступати ґрупа Руснаки із Підкарпатя і ученици Мучоньской середньой школы Ласла Каласа. Про участных буде по проґрамі можливость зробити собі екскурзію в Народописнім музею, котре буде подію гостити.
Ку Русинам в Мадярьску за остатнім переписом населіня, котре проходило у 2011-ім році, приголосило ся 3882 людей. В порівнаню із переписом з року 2001 чісло Русинів наросло о 186 процент, бо в році 2011 приголосило ся ку русиньскій народности 2079 людей. Навспак, менша кількость людей собі міджі роками 2001 і 2011 записала русиньскый язык як материньскый. Покля в році 2001 то было 1113 людей, в році 2011 уж ку русиньскому материньскому языку голосило ся лем 999 людей. Інтересным є факт, же тоты даны суть майже єднакы з тыма, котры суть офіціално зазначены в міджівойновім періоді, бо в році 1930 в Мадярьску записало собі русиньскый материньскый язык 993. І так ся не прешый погляд видить, як кібы русиньскый язык в Мадярьску зохабляв собі конштантны чісла.
Днесь в Мадярьску творять русинську комуніту автохтонны Русины, котры на тых теріторіях жыли цілы столітя, як і переселенці, головно із Підкарпатя, якы там пришли за роботов і зістали там.
ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА