Маґурскій Нацийональний Парк з першым дньом мая зачал тогорічний туристичний сезон. Каждий, хто выберат ся на прогульку по Парку, зобовязаний єст купити білет вступу. Мож го дістати в Едукацийным Осередку в Крампній та в пунктах продажы білетів в Фолюшы, Святковій Великій і Бортным. Окрем того, єднодньовы білеты мож тіж придбати, высылаючы специяльний смс.
Парк, з додатково выділеном обшырю охороны, находит ся в Низкым Бескіді, цілістю на Лемковині. Його основаня мало на ціли выполнити охоронну обшыр медже нацийональныма парками західніх Карпат і Бєщадскым Парком в східніх Карпатах. Маґурскій Парк, якій находит ся в перехідній зоні медже західніма і східніма Карпатами, єст місцьом, де пересікают ся тзв. біокоридоры. Гірскы східньо- і західньокарпатскы ґатункы вандруют в противны стороны вздолж хырбета Карпат і переходят обнижыньом Низкого Бескіду, пересікаючы обшыр Парку. Мікс і богатство ріжных ґеоґрафічных елементів рослинности і звірят причынят ся до того, же обшыр МНП мат вынятковий і одмінний характер, а через тото – .
Окрем природничых прикмет, МНП єст особливий і з огляду на етноґрафічны і історичны вальоры. На його обшыри были найдены сліды деревяно-земных загорід і фраґменты керамікы з кінця VIII ст. Під Вантківском Маґуром сут остаткы по великым городиску, подля істориків – части середвічного пасма городиск з IX-X ст, а на Замковій Горі к. Мруковой заховали ся тіж фраґменты середвічной камінной оборонной будівлі з XIV-XV ст. Памяткы по близшій нам часово істориі, якы находят ся на обшыри Парку, то напр. войсковы цмонтері з I Світовой Войны, на котрых похованы сут попри собі жолніры опозицийных армій. Цмонтері тоты, то не лем, або аж, місця памяти по жертвах Великой Войны, для якой не было вынятків – гынули в ней люде вшыткых нацийональности. То тіж діла штукы – ідеальні вкомпонуваны в краєвид Низкого Бескіду і запроєктуваны на высокым архітектонічным рівни. Одвидіти іх мож в Крампній, Грабі, Долгым і Цеклиньскій Воли. Траґічном памятком по ІІ Світовій Войні єст могыла 1250 Жыдів, замордуваных през гітлерівців в 1942 році на переломі Галбів (на полудне од Нового Змигороду). Атракцийом для туристів та приміром лемківского архітектонічного смаку і куншту, а для Лемків – свідоцтвом іхньой присутности гын, сут церкви в Крампній, Котани, обох Святковах, Гыровій, Ольхівци, Бортным, Волівци і Перегримці. О лемківскій істориі тых земель припоминают тіж чысленны капличкы, камінны кресты і придорожны фіґуры, якы в переважаючій части вышли з камінного осередка в Бортным. В меньшым чыслі видіти мож іщы ориґінальны лемківскы деревяны хыжы.
Маґурскій Парк звиджати мож на вельо способів. Мож орґанізувати пішы прогулькы, хоснуючы туристичны пути, напр. червений туристичний пут з фраґментом на трасі Воловец–Конты, синій: з трасом Радоцина–Ожынна, а дале аж на Барвінок, або чорний, зелений і жолтий пути, на котрых мож перейти ріжныма трасами по обшыри Парку, напр.: Фолюш–Ожынна, Крампна–Бортне та інчы. Долинами лемківскых сел мож переіхати і на біциґли, до выбору єст 5 запропонуваных трас о зріжницюваных долгостях: 25, 12, 16, 30, або 27 км. Зато фраґментом Трансбескідского Кінного Пути єст одтинок од Незнайовой, през Котань до Ольхівця, якій находит ся на обшыри Парку. Цілий Пут іде од Бренной до Волосатого і был специяльні вызначений на прогульку кінми. Окрему ґрупа трас то природничы стежкы, а тых Парк зрытхувал до той поры 4:
- природнича стежка Кычера ім. проф. Яна Рафіньского,
- природнича стежка Галбів–Камін,
- природнича стежка Фолюш,
- природничо-культурова стежка Свіржова Руска.
На пути стежок поміщены сут специяльны пристанкы. В тых місцях треба звернути увагу на деякы рослинны особливости, означены сут ґеолоґічны обєкты і описаны історичны цікавосткы.
Окрем выміненого, Парк веде поєдны акциі – специяльны прогулькы, варштаты, конкурсы. Вшыткы дрібниці найдете на сайті Парку.
фот. Зенон Войтас Wilcze Góry