В суботу 11-го януара 2025-го року в будові Словацькой філгармонії одбыла ся святочна церемонія удільованя державных нагород із нагоды 32-ой річніці выникнутя Словацькой републікы, котру собі Словакія припомянула 1-го януара.
Тот рік першый раз у функції державны ордены удільовав презідент Петер Пеллеґріні. Презідент нагородив 18 особностей, з того половину in memoriam. Пять нагородженых было залученых до Словацького народного повстаня (СНП) або протифашістічного одбоя.
Пеллеґріні не нагородив особности народностных меншын
Попередня презідента Зузана Чапутова почас свого функчного періоду выберала при тій нагоді все і особности спосеред народностных меншых, котры пак были нагороджены при річніці републікы якраз за свою роботу і успіхы повязаны з данов народностнов меншынов.
Петер Пеллеґріні в тій традіції не продовжовав. Народностны меншыны не были спомянуты ани в його приговорі на початку церемонії.
Орден Людовіта Штура про Берґерову і Сіпкa
Наперек тому нагороду презідент уділив і двом Русинам. Першов є родачка з Габуры, русиньского села в Меджілабірьскім окресі, Анна Берґерова. Берґерова была прямов участничков Словацького народного повстаня.
Презідент Словацькой републікы Берґеровій уділив Орден Людовіта Штура ІІ. класы, гражданьскый тіп, іn memoriam за вынятковы заслугы о демокрацію і їй розвиток, людьскы права і слободы, і їх охрану. На святочну церемонію пришла орден з рук презідента перевзяти дівка Анны Берґеровой.
Нагородженый быв Орденом Людовіта Штура ІІ. класы, гражданьскый тіп, і економ, родак із Камюнкы, русиньского села Старолюбовняньского окресу, професор Юрій Сіпко. Тот быв нагородженый за выняткове шыріня доброго імя Словацькой републікы в загранічу. Його брат, професор Йосиф Сіпко, лінґвіста, є познатый і в русиньскім русі.
Анна Берґерова
Народила ся Анна Берґерова, роджена Даньова, 3-го марца 1930-го року в Габурі. Мала двоє братів, котры діяли в протифашістічных ґрупах на теріторії Чехії. По початку войны жыла з мамов Юлійов і сестров Марійов.
Кедь ся їм до обыстя населили німецькы вояци, втекли ку партізанам. В партізаньскій ґрупі Чапаєв Анна Берґерова помагала докторови Ґруберови (властне імя Йозеф Долина) як здравотничка. Єдночасно вєдно із сестров робили спойкы, нелеґално возили муніцію, ходили вызвідовати.
По перерваню німецького фронту в новембрі 1944-го року при Калинові далше робила як здравотничка при вояках і партізанах, котры вертали з фронту, і коло пропущеных вязнів із концентрачных лаґрів.
По войні выштудовала Руську ґімназію в Гуменнім, пак Правницьку факулту Універзіты Коменьского в Братіславі, де зістала жыти.
Была функціонарьков Словацького союзу жен, посланкыньов Народного выбору, актівно анґажовала ся в общественнім і політічнім жывоті, докінця і в часі, коли была вже на пензії. Вмерла 19-го фебруара 2024-го року.
Душов і сердцьом Русинка, Габурчанка
В рамках святочной церемонії, котра была высылана і державнов телевізійов, могли зрітелі видіти і архівный запис із Аннов Берґеровов. Міцны были їй слова, кедь повіла, же слобода є про ню свята заповідь.
Анна Берґерова ниґда не забыла на своє походжіня. У 2015-ім році в розговорі про денник Korzár позвідала ся Берґеровой редакторка Яна Отріова, ці ся їй цне за родным крайом, кедьже понад шість декад жыє в Братіславі.
Анна Берґерова одповіла: „Тілом єм Братіславчанка, але душов і сердцьом єм Русинка, Габурчанка.“