Польскє Міністерство Едукациі зрыхтувало уж новый проєкт розпоряджыня, котре вертат три годины вчыня німецкого языка як языка меншыны. Має обовязувати од 1. вересня/септембра тр. В тот спосіб анулюване буде розпоряджыня Пшемыслава Чарнка з 2022 рока.
На початку лютого/фебруара 2022 р. товдышній міністер едукациі Пшемыслав Чарнек выдал два розпоряджыня. Перше зменшало чысло годин наукы німецкого языка як языка меншыны з трьох до єдной годины, при чым вшыткы інчы меншыны дале мали три годины. Другє розпоряджыня тыкало поділу освітовой части загальной субвенциі для єдиниц територияльного самоуряду – вводило ограничыня выдатків на вчыня німецкого языка о близко 40 млн зл. Оба розпоряджыня вошли в жытя 1. вересня/септембра 2022 р. і фурт обовязуют.
Новый проєкт розпоряджыня
Коли был покликаный новый уряд влады Дональда Туска, Рафал Бартек, ведучый Союзу Німекцых Соспільно-Культурных Стоваришынь в Польщы, заапелювал до міністер едукациі Барбары Новацкой, жебы анулювала розпоряджыня бывшого міністра Чарнка. «Звертам ся в імени 55 тис. діти німецкой меншыны з просьбом анулювати тото розпоряджыня» – стояло в писмі.
Апель в тій справі до премєра Дональда Туска скєрували представникы меншын в Спільній Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын. Підкрисляли, што іде о закінчыня тырваючой од 4. лютого/фебруара 2022 р. правной дискримінациі німецкой меншыны в обшыри вчыня меншынового языка.
Міністерство Едукациі зрыхтувало уж новый проєкт розпоряджыня, котрый змінят тото выдане Пшемыславом Чарнком. Закладат, што привернене буде чысло трьох годин на тыжден наукы німецкого языка як меншынового языка.
Зараз перед кінцьом 2023 рока думку представили тіж на спільным засіданю двох соймовых комісий: Комісиі Едукаиці, Наукы і Молодежы та Комісиі Територияльного Самоуряду і Реґіональной Політикы. Йоанна Муха віцеміністер едукациі заповіла, же в буджеті на 2024 рік записали грошы на тото, жебы ввести зміны.
«Проґрам буде фінансуваный од 1. вересня/септембра і будут введены зміны до проґрамовых основ» – пояснила Йоанна Муха.
Шлезскы Самоурядовці готовы до спілпрацы
«Тота інформация барз нас тішыт» – повіл Лукаш Ястшембскій, бургомайстер Лесьніцы з німецкой меншыны і заєдно ведучый Шлезскых Самоурядовців. «Вертаме до нормального правного стану і рівного трактуваня. Треба тіж памятати, же вельо ґмін рішыло фінансувати додатковы лекциі німецкого языка зо своіх буджетів. Зато скінчыт ся фінансуваня през самоуряды того, што повинна фінансувати держава. То добра відоміст в контексті рівности взглядом права, але тіж в контексті самоурядовых фінансів» – дополнил.
Ограничыня німецкого языка было дискримінацийом німецкой меншыны як єдной з девятьох фунґучых в Польщы нацийональных меншын i штырьох етнічных. Ястшембскій заґарантувал, што Шлезскы Самоурядовці сут готовы до спілпрацы з урядом в квестиі зміны переписів. «Через рокы нашой самоурядовой роботы занимали сме ся темом вчыня языка нацийональных меншын. Кєд будут вводжены новы розвязаня, рахуєме, же будеме влучены в леґісляцийный процес. Хочеме помочы, жебы тоты правны розвязаня были хосенны для вшыткых стран» – подал Ястшембскій.