Потомны выселеных в акциі «Вісла» жытелів Вафкы хотят упамятниты своіх предків спочылых на місцевым цмонтери.
В тым ціли зорґанізували соспільну колекту, котру мож сперти на вебсайті zrzutka.pl. «В наслідстві акциі «Вісла» гробы были лишены без опікы. З роками деревяны кресты розлетіли ся, а сам цмонтір заріс. Єднако памят о похороненых там людях перетырвала. Уважаме, што заслугуют они на упамятніня. Як раз гын хотіли бы сме поставити памятник – символичный гріб згідный з іх віром і традицийом», пише ся в аносні збіркы.
Згідно з заповідями і оприлюдненыма плянами, памятник має быти типовый для лемківского сепульклярного кумшту – трираменный камінный крест на постументі, на котрым буде інскрипция в двох языках – по лемківскы і по польскы. Додатково з доступныx плянів видно, што окремы інскрипциі будут по церковнославяньскы.
«Лемкы, ставляючы вертикальны формы трираменных крестів, вірили, што переносят они вмерлых з землі, з гробів ку горі, до вічности. Хотіли бы сме поставили як раз такій камінный крест на постументі, як доказ пошаны до спадковины лемківской культуры і памяти о людях там похороненых» – продолжат Адам Вышівскій, єден з орґанізаторів збіркы. На памятнику найде ся двоязычна інскрипция: «Сам, Господи, упокой душы усопшых раб Твоіх в місци світлым, в місци квітуючым, в місци мирным, одкале втекла болізн, печаль і зітханя. Памяти довоєнных жытелів села Вафка похороненых в тым місци».
Проєкт єст уж готовый, орґанізаторы мают уж кошторис і потрібны дозволіня, а до реализациі бракує фінансовых середків, не малых, бо аж 30 тис. зл. Заохочаме сперти тото діло.
Вафчане ідут путьом подібным до інчых селян. Перед роками подібны пропамятны кресты выселены і іх потомны поставили м.ін. в Боґушы, Білцаревій, Фльоринці, Ізбах, Ставишы, Перунці. Сут то села, де ніт уж в більшости автохтонного лемківского населіня (остали лем поєдны родины і то не в каждым з тых сел). Вафка неодолга при нашій помочы буде наступным селом, в котрым стане лемківскє місце памяти.