В полудньово-східній Польщы найдеме множество памяток. То м.ін. дворы, цмонтері, палацы, замкы, костелы, капличкы та, очывидно, церкви. В рамках Урядового Проґраму Одбудовы Памятників вельо з такых обєктів буде одремонтуваных.
Найвекшы середкы передали на реновациі костелів. Середкы отримал і новосандецкій повіт. Тот выремонтує церков в Верхомли.
Ремонт за мілийон
Церков покровы св. Михала Архангела в Верхомли походит з 1821 рока. Находит ся на Пути Деревяной Архітектуры. Давнійше служыла як храм для грекокатолицкых Лемків, тепер – є памятком по них. Як подают путівникы: «[церков – прип. ред.] єст єдном з цікавшых будовлі звязаных з лемківском культуром в сандецкым реґіоні».
По выселінях Лемків до радяньского Союзу в 40. роках ХХ ст. та в рамках Акциі «Вісла», святыню в 50. роках минулого столітя переформили на католицкій костел.
Цілу середину прикрашают бароково-клясицистичны поліхроміі намалюваны або одновлены в 1928 році. На стінах представляют архітектонны мотивы, а на пласкых повалах – біблійны сцены. Выпосажыня церкви походит з XVIII–XIX ст. Іконостас з другой половины ХІХ ст. прикрашат богата, барокова сницарска декорация. Перед іконостасом находит ся олтар з ХІХ ст. з бальдахімом і табернакулюм в формі сповідальниці. В храмі вірных видно рококовы бічны олтарі з іконами та образы і феретроны з іконами з XVIII і XIX ст.
Як раз тота богато декорувана середина церкви буде оддана в рукы консерваторів. На консервацийны роботы місто і ґміна Пивнична отримали близко 1 млн зл з Урядового Проґраму Одбудовы Памятників. «Завдякы тому памятка по Лемках буде захована для будучых поколінь» – подає Ґазета Краковска.
Дальшы мілийоны на Сандеччыні
Урядовый Проґрам Одбудовы Памятників 2023 підпер задачы на обшыры 15 ґмін і міст в новосандецкым повіті. На Сандеччыну траило 19 млн зл.
«Проґрам підперат самоуряды в поправі стану захованя, одбудові та ремонтах памятників. Захорониме іх перед деґрадацийом і нищіньом. Краса історичных місц буде захованя на наступны десятлітя. Дбаліст о памятникы то наша повинніст і спільный ціль. В тот спосіб высловлюєме стараня о культурову спадковины, захованя нашой достоменности і будуваня нацийональной спільноты» – повіл віцевоєвода малопольскій Матеуш Малодзіньскій.
Урядовый Проґрам Одбудовы Памятників
15. липця/юлия премєр Матеуш Моравєцкій разом з міністром культуры і нацийональной спадковины Пьотром Ґліньскым оголосили результату Урядового Проґраму Одбудовы Забытків. Його цілю єст промувати і підтримувати самоуряды в ремонтуваню і консервациі забытковых обєктів.
Того рока дофінансуваня отримало близко 5 тис. проєктів, серед котрых нашли ся тіж забыткы з Лемковины. В ґорлицкым повіті в рамках проєкту зреализуют м.ін. такы задачы як ремонт забытковой школы в Білянці, реновация ріжных части середвічного міста Біч, консервацийны і ремонтовы працы в церквах в Чорній, Высовій, Устю Рускым, Ждыни, Шквіртным, Ліщынах, Ганчовій, Розділю, Лоси і Санковій.
В новосандецкым повіті дофінансуваня отримали задачы тыкаючы м.ін. спомненой церкви в Верхомли Великій ци консервациі церкви в Полянах.
В ясельскым повіті реализуваны будут задачы звязаны з реновацийом цмонтерів в Грабі, Ожынній і Полянах, консервацийом іконостасу в церкви в Святкові Малій і в Котани, реновацийом храму в Полянах і Мысцовій.
Додатково дофінансуваня отримал тіж проєкт на реновацию капличок і придорожных крестів на обшыри ґміны Крампна. В бєщадскым повіті в рамках проєкту выремонтуют дзвінницю при церкви в Поляні та забезпечат руіны святыні в Кривым.