Сумар дня на 16. серпня/авґуста 2023 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 16. серпня/авґуста 2023 р.

Русины дале іґноруваны

8. серпня/авґуста в Закарпатскій Областній Воєньскій Адміністрациі прошли першы в Украіні консультациі з представниками нацийональных соспільности. Як подали, «такій діалоґ є конечный про успішну реализацию основных медженародных стандардів, што до охороны прав нацийональных меншын і запроваджыня Концепциі Державного цільового нацийонально-культурного проґраму Єдніст в Розмаітости». Як раз рішыня зо страны Украіны меншыновой політикы находит ся медже семома головныма рекомендациями, котры мусит сполнити Украіна, жебы мочы дальше старати ся о вступ до Европейской Уніі. На жаль на речену стрічу не были прошены Русины. Хоц русиньска меншына не єст на Украіні вызнавана за окрему нацийональну меншыну, то реґіональні – в закарпатскій области – єст. Мимо же активні діют гын русиньскы соспільны орґанізациі – нихто запрошыня не достал. Што веце, Світовый Конґрес Русинів контактувал ся уж вельократні з ріжныма европейскыма інситуциями в справі не узнаваня Русинів на Украіні за окрему нацийональну меншыну, і то з інституциями, котры рішают про евроінтеґрацию Украіны. То єднак не было взяте до увагы Закарпатском Областном Воєньском Адміністрацийом. Редакция ЛЕМ.фм прібувала ся сконтактувати з орґанізаторами стрічы і дознати ся, чом представникы меншын на стрічу не были запрошены. Хоц звіданя было выслане в пресовым трибі, то дотепер не отримали сме одповіди.

Нецілых 5 км доріг за 2,34 млн зл…

В пятницю 11. серпня/авґуста в повітовым старостві в Ґорлицях Матеуш Малодзіньскій, ІІ малопольскій віцевоєвода підписал догваріня з представниками самоурядів ґорлицкого повіту, што потверджают дофінансуваня з урядового Фундушу Розвитку Доріг. Є то вісем задач, з чого реализатором єдного буде повіт, а семох – ґміны. Ремонтуваны дорогы то разом коло 4,7 км за 2,34 млн зл дофінансуваня. Повіт достал 80% дофінансуваня вартости свойой задачы, а ґміны – од 50% до 60%, решту мусят дополнити самы. Ремонтуваты будут одтинкы доріг в Сторожах, Ґорлицях, Ґрудній Кемпскій, Лужній, Сторожівці, Лібушы та Ропі і Реґєтові. На подіі участны были Рышард Терлецкій, віцемаршалок Сойму, посланці Аркадиюш Мулярчык і Барбара Бартусь та сенатор Віктор Дурляк.

Ци Біловежа буде спілпрацувати з Липинками?

Русинькє село Біловежа в бардиівскым окресі хоче навязати трансчраничну спілпрацу з Ґміном Липинкы в ґорлицкым повіті. В надходячу пятницю 18. серпня/авґуста члены Рады Ґміны Липинкы будут на сесиі занимати ся м.ін. голосуваньом над схваліньом в справі навязаня партнерской спілпрацы медже реченом ґміном а Біловежом. Така спілпраца має найчастійше характер выміны досвідчынь, студийных выіздів урядників і мешканців, а головні – реализациі трансграничных проєктів. Липинкы і Біловежу ділит около 60 км. В Біловежы близко єдна четверта населіня то Русины. На обшыри ґміны Липинкы Лемкы жыют в Розділю і Криґу. Припомнийме тіж, што Ґміна Липинкы была єдном з тых ґмін в Польщы, што приняли в 2019 році схваліня спричыняюче «Ґміну Липинкы свобідну од ідеолоґіі LGBT». В консеквенциі Омбудсман заскаржыл схваліня до суду. Одкликали го в маю того рока самы радны, бо Европейска Комісия ввела до догваріня партнерства з Польщом запис о заказі фінансового підпераня самоурядів, котры дискримінуют сексуальны меншыны.

Русины цілого світа разом

Уж заран зачне ся XVII Світовый Конґресу Русинів, котрый того рока проходит в Новым Саді в Сербіі. В четвер в проґрамі сут культуральны активности, а головна част – три пленарны засіданя пройдут в пятницю і суботу. В проґрамі Конґресу єст так само выголошыня лавреатів Преміі Василя Турока-Гетеша i Нацийональной Преміі за русиньску штуку імени Івана Манайла Pro Arte Ruthenorum, а тіж наукова конференция під назвом «Світова русиністика днес і в будучности», засіданя Світового Форум Русиньской Молодежы, выборы до Світовой Рады Русинів. На конец Конґресу пройдут і выборы нового председы Світового Конресу Русинів, тепер є ним Штефан Лявинец. Члены Конґресу будут так само голосувати за принятьом Резолюциі XVII Світового Конґресу Русинів. О результатах будеме інформувати.