23-ій марец є од 2017-го року офіціално выголошеный за Світовый день Русинів. Цілосвітове свято было схвалене Світовым конґресом Русинів (СКР), котрый проходив у хорватьскім Осієку.
Тота дата была выбрата на день, коли проходив 1-ый Світовый конґрес Русинів, якый одбыв ся 23-го і 24-го марца 1991-го року в Меджілабірцях.
Головным орґанізатором 1-го СКР была Русиньска оброда. Участныма на тій події по довгых роках офіціалного неіснованя были представителі Русинів з втогдышньой Чехословакії, Польщі, Совітьской Україны, Северной Америкы і втогдышньой Югославії.
Конґрес наштартовав новодобый возродный процес Русинів у вшыткых областях културно-общественного і хрістіаньского жывота в окремых державах.
В Меджілабірцях участници здобыли першы інформації о жывоті Русинів в окремых країнах, надвязали першы меджінародны контакты і договорили ся на конкретній сполупраці. За найосновніше той стрічі мож брати то, же Русины становили собі смілы конкретны цілі і поступы, як досягнути вызнаня і зрівноправніня Русинів у своїх країнах.
Святковало ся лем раз
Хоць Світовый день Русинів быв выголошеный у 2017-ім році, затля ся подарило зробити офіціалны святкованя лем раз. Світова рада Русинів вєдно з Русиньсков обродов на Словеньску 23-го марца 2019-го року зорґанізовала в Меджілабірцях святочну академію.
Академія зачала при памятній таблі, котра є на Домі културы в Меджілабірцях, значіть будові, де конґрес у 1991-ім році проходив. На події брали участь Русины із Словакії, Польщі, Мадярьска, Румунії і Сербії.
Слідуючі рокы святкованя оголошены не были. Причінов была передовшыткым пандемічна сітуація, котра не дозволяла робити културно-общественны події ани на Совакії, ани в іншых країнах.
Тот рік знова в Меджілабірцях
Тот рік з нагоды Світового дня Русинів знова одбуде ся в Меджілабірцях святочна подія, хоць аж о день пізніше, 24-го марца. Реґіоналны дні русиньской културы, як має назву подія, орґанізує Містна орґанізація Русиньской оброды в Меджілабірцях.
Подія зачінать коло памятника Александра Духновіча в ареалі Основной школы на Духновічовій уліці, пак участны перейдуть до дому културы, де буде слідовати културный проґрам.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА