«Голосы Русинів Підкарпатя» – середа, 18.10 год.

Днесь в нашім выданю представиме вам другу часть інтервю з головов Народной рады Русинів Закарпатя, заслуженым лікарьом Україны, Євгеном Жупаном, котрый є актівным діятельом русиньского руху на Підкарпатю вже понад 30 років.

Обговориме актуалный стан і розвиток русиньского руху на Підкарпатю, а так само респондент поділить ся своїма поглядами о важности офіціалного вызнаня Русинів на Україні.

“Мы хочеме сюй державі лем доброй. Мы хочеме і все сьме хотіли, абы Україна інтеґровала ся в Европу, абы тоты европскы цінности і у нас были на благо.”

Інтервю было записано нажыво в октобрі 2022-го року.

Ключовы темы інтервю:

• Русиньске возрождіня по 1989-ім році
• Діятельность Народной рады Русинів Закарпатя
• Фестівал русиньской културы Червена ружа

Євген Євгеновіч Жупан народив ся 1-го януара 1951-го року у родині містной інтеліґенції в селі Ракошино близко Мукачова на Підкарпатю. Отець учів біолоґію, ґеоґрафію, математіку, а в Чехословацькый період робив у русиньскій школі; мама была філолоґ російского языка.

„Нянько мені іщі з дітства толковав, што мы Русины, айбо то не мож было наголос говорити, бо совітьска сістема была тоталітарна і тема русинства была запріщена,” споминать о втогдышніх реаліях респондент.

У році 1967 здобыв середню освіту. Наслідно пішов до Ужгорода на высокошкольскы штудії, де в році 1973 успішно закінчів медічну факулту Ужгородьской державной універзіты.

Робити почав у місті Дубровиці Рівненьской области, де быв хірурґом-анестезіолоґом штиры рокы (рр. 1973 -1977), з них послідій піврок быв районным хірурґом. Дале вернув ся на отцюзнину  і од 1977- року до днесь робить у Мукачові в областнім дітячім шпыталю.

В сучасности Євген Жупан є практікуючій дітячій лікарь-анестезіолоґ і ведучій одділіня анестезіолоґії і інтензівной терапії в Закарпатьскім областнім дітячім шпыталю. Має чісленны фаховы научны публікації з вопросів анестезіолоґії, дітячой реанімації і хірурґії. Має высшу катеґорію по дітячій анестезіолоґії, є членом Меджінародной асоціації анестезіолоґів і Словацького лікарьского общества.

Хоць і цілый свій жывот присвятив лікарьскій справі, але паралелно все бік по боці ішла русиньска културно-общественна діятельность, головно по році 1989. Вєдно з далшыма русиньскыма актівістами в році 1996 зорґанізовав першый областный фестівал русиньской културы Червена ружа, котрый і до днесь продовжує свою традіцію (в 2021-ім одбыв ся 23-ій річник фестівалу).

Од року 2005 Євген Жупан є головов орґанізації Народна рада Русинів Закарпаття, котра зъєдиняє 7 основных русиньскых орґанізацій.

Окрем того быв головов областного общества Лігы націоналностей Закарпатя, членами котрого было 17 областных націонално-културных обществ.

Быв посланцьом Мукачовськой містьской рады (рр. 1990 – 1994), а так само посланцьом областной рады пятьох зборів за рядом (рр. 1994 – 2019).