Як інформовала у віторок 3-го мая 2022-го року Ужгородьска містьска рада, в Містьскій раді почас засіданя Комісії із вопросів названь (переменовань) уліць рішыли переменованя дакілько великых уліць в Ужгороді.
Бісідовало ся конкретно о уліцях Юрія Ґаґарина, Александра Ґрибоєдова, Александра Можайского, Федора Достоєвского, Клімента Тімиряєва і Лева Толстого. В місті іде процес зміны майже шестьох десяток топонімів, котры повязаны з Російов.
Комісія русиньскы особности не пропонує
На засіданя комісії загнали вєдно писмо і дві русиньскы общества – Русиньскый културолоґічный клуб підписаный головов – Юрійом Шиповічом, і Закарпатьске областне науково-културолоґічне общество імени Александра Духновіча підписане головов – Юрійом Проданом.
Русиньскы орґанізації просили при обговоріню вопросу што до зміны названь уліць Ужгорода так само зараховати до новых названь мена русиньскых културных діятелів, котры жыли в областнім центрі Закрпатьской области, і зробили великый вклад до културного розвитку Ужгорода.
Конкретно пропоновали три мена. Першым є Михаіл Алмашій – заслуженый учітель Україны, языкознатель і фолклоріста, хормайстер, енціклопедіста, културный і общественный діятель. Довгы рокы быв головов Общества Духновіча, брав участь і на процесі кодіфікації підкарпатьской варіанты русиньского языка.
Русиньскы орґанізації пропоновали назвати уліцю в Ужгороді і по Юрійови Чорі, котрый быв вызначным русиньскым писательом, етноґрафом, фолклорістом, драматурґом, автором пятьтомового русиньского словаря. Пережыв репресії комуністічного режіму, быв „ворогом народа“, но не піддав ся, далше творив, став честованым чоловіком, знамым нелем на Підкарпатю, і по політічных змінах быв актівным в русиньскім русі. Быв честным председом Народной рады Русинів Закарпатя.
Третім пропонованым быв Іван Петровцій – прозаік, поет, перекладач і общественный діятель, котрый перекладав на україньскый і русиньскый язык книгы іншых авторів з мадярьского, французького ці російсского языка. Перекладав Бодлера, Петефі, Франка, написав і опубліковав много властных книг.
Подля того, якы резултаты были публікованы на сайті Ужгородьской містьской рады, ани єдно мено русиньской особности комісійов не перешло. Єдночасно звертаме увагу, же комісія має лем рекомендуючій характер, Містьска рада може вырішыти іншак.
В Мукачові хотять переменовати Уліцю Духновіча
І в Мукачові в тот самый день знова одбыло ся засіданя Комісії з вопросів сохраніня історічной дідовизны, названя і переменованя уліць а встановліня памятных знаків. Тота лем минувшый тыждень рекомендовала в Мукачівскій теріторіалній містьскій громаді переменовати 79 уліць, што наслідно і схвалила Мукачівска містьска рада.
Хоць минувшый тыждень до списку новых уліць в рамках цілой Мукачівской містьской теріторіалной громады дітали ся і мена русиньскых особностей, теперь комісія рішыла пропозіцію, жебы прямо в історічнім центрі міста переменовати Уліцю Духновіча.
Пропозіцію, жебы переменовати Уліцю Духновіча на Уліцю Василя Турянчіка дав Олександр Переста, депутат Мукачівской містьской рады за Всеукраїнське об’єднання «Батьківщина». Турянчік быв славным фотбалістом.
Духновіч притім нич із процесом такзваной дерусіфікації і десовітізації не має. Так само Уліця Руська, котра є порпонована на переменованя, не має нич із Російов.
І в тім припаді вже загнали писмо містьскій голові Мукачова Андрійови Балогови высше споминаны русиньскы общества. За думаньом русинськых орґанізацій рішіня односно Уліці Духновіча є непродуманым і несмыселным.
„Рахуючі вагу і роль Александра Духновіча як културно-освітнього діятеля, писателя, педаґоґа, історіка, ґрекокатолицького священика, вызначного будителя середины 19-го столітя, а так само смотрячі на вплив того выдатного просвітителя на історічны процесы нашого часу, просиме переоцінити Вами рішіня,“ пишуть русиньскы орґанізації Балогови.
Процес переменованя уліць в Закарпатьскій области Україны будеме і далше слідовати а інформовати о нім.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА