Днес, 01. квітня/апріля зачал ся в Польщы Нацийональный Повселюдный Спис 2021. Формуляр выполнити мож на сайті www.spis.gov.pl. Ціліст занимат лем пару хвиль, но про нацийональны і етнічны меншыны найважнійше значыня мают два звіданя – про нацийональну приналежніст і язык, якым послугуєме ся дома.
Лем вчера Сойм проголосувал зміны, на основі котрых в взязку з пандемічном ситуацийом повселюдне списуваня жытелів выдолжене є до 30. вересня/септембра.
Меншыновый інтерес
По вході на списовый сайт переходиме до специяльной аплікациі. Найперше выбераме методу лоґуваня. Дальше систем вынаходит основны інформациі о нас, якы має Головный Статистичный Уряд, значыт мено, назвиско, дату народжыня і плот.
В списі найперше находят ся звіданя о місце нашого прожываня. В формуляри звідуют нас о тото, де жыєме, ци жыєме в квартирі ци в хыжы, як тіж тото, ци жыєме з дакым іщы. Кєд подаме, же жыєме з інчыма особами, пак мусиме ввести іх основны даны. Надале переходиме до детальнійшых звідань о метраж нашого місця прожываня, ци хоц бы форму огріваня будівли.
Но основны про кажду Лемкыню і Лемка, кєд такыма ся чуєме, сут звіданя в дальшій части. То звіданя, котры односят ся до нашой достоменности і рідного языка. Систем звідує нас найперше о державу народжыня і громадянство. Припоминаме, то не тото само, што наше нацийональне походжыня.
Пак являт ся звіданя о нашу нацийональніст. З розвиненой листы ріжных нацийональности выбераме лемківску (шеста од горы). Пак є дальше звіданя, ци одчуваме приналежніст до інчого народу або етнічной спільноты. Мож выбрати і другу, по лемківскій, кєд же ґу такій чуєме приналежніст.
Дальше являт ся перед нами звіданя о язык, якым послугуєме ся найчастійше дома.
Слідуюча част то звіданя о віроісповіданя і конфесийну приналежніст. Систем звідує респондентів тіж о нашу освіту, занятя і професию.
Спиш ся уж тепер
На ден перед одкрытьом списуваня польскій Сойм принял по сенатскых поправках зновелизуваный закон про Нацийональный Повселюдный Спис. На основі того выдолжена была кінцьова дата списуваня жытелів. Початково спис был заплянуваный до кінця червця/юнія, но одтепер буде він тырвал аж до 30. вересня/септембра. Причыном єст продолжаюча ся пандемічна ситуация. Урядникы заохочуют, жебы як найбільше чысло жытелів Польщы зробило інтернетовый самоспис. Є то єдна з найскоршых форм списуваня.
Інтерес меншын, в тым лемківской етнічной меншыны, тіж є такій, жебы особы, якы чуют меншынову приналежніст зробили як найскорше інтернетовый самоспис. Предовшыткым апелює ся на молодше поколіня, жебы помагало в інтернотым самосписі старшым жытелям. Кєд ся не спишеме через інтернет, дополнюячыма методами мают быти телефонічный спис або безпосередньо при помочы списового рахмайстра.
Остатні два місяці наша редкация вела загальнорусиньску передсписову кампанію, жебы заохотити вшыткых деклярувати в списі лемківску нацийональніст і лемківскій язык як материньскій. Очывидно з кампанійом продолжаме. Окрем загальнорусиньской кампаніі («Сме Лемкы»), котру в Польщы найактивнійше веде Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях, до котрой долучыло тіж Стоваришыня Лемків, ведена єст іщы єдна кампанія, орґанізувана через середовиско молодых активістів з Вроцлавя під назвом «ЯЛемко». Обі кампаніі направлены сут на ясну і рішучу підпору лемківской достоменности.
Не чекайме на остaтню хвилю. Спишме ся уж тепер.