Уж так мало браковало. Уж сьме ся тішыли. Притім сьме не знали, ці маєме з чого. А знова то не вышло. Перепис населіня є тот остатній план, котрый інтересує Київ. Теперь має на то і добрый арґумент.
Кедь сьме ся надіяли, же Україна по майже 30-ох роках од выголошіня свойой незалежности і майже 20 роках по своїм першім і затля остатнім переписі выконать то, што цівілізованы державы роблять каждых десять років, надіяли сьме ся прискоро. Холем так о тім інформовав міністер кабінету міністрів Олег Немчінов в інтервю про аґентуру Інтерфакс-Україна.
Немчінов у інтервю признавать, же перепис потрібно обоязково зробити, але є то дороге. Теперь ся то самособов не дасть, бо грошы треба на боротьбу з коронавірусом. Арґумент, же теперь на то не суть грошы, бы ся іщі дав зрозуміти. Нихто не чекав, же світ постигне пандемія, котра буде мати з найвекшов правдоподобностьов катастрофічны дослідкы на економіку цілосвітово.
Но уж цалком зрозумілый не є арґумент чісло два, котрый нам передкладать Немчінов.
Міністер кабінету міністрів про аґентуру говорить, же найправдоподібніше не буде перепис ани в році 2021. Ту вже не арґументує, же не будуть грошы. Говорить головно о тім, же на то не є часу. Кебы, як Немчінов бісідує, мав быти перепис у 2021-ім році, то вже в марці 2020-го року бы мусили зачати приготовліня. Просто, за його словами, треба мінімално рік і три місяці, жебы приготовити вшытко потрібне до перепису.
Но і ту є якась хыба в проґрамі, котра мі не іде до головы. Є зрозуміле, як вже єм спомянув, кедь держава арґументує тым, же теперь на то не буде мати грошы. В припаді такой економікы, яков є тота українська, бы было скоріше незрозуміле, кебы в часі приходячой рецесії на то грошы мала. Но зрозумілый не є другый арґумент. Перепис не може быти ани в році 2021, бо не буде часу приготовити го.
Зато дайме собі вопрос. Кедь власти знають, же на перепис треба за словами Немчінова рік і три місяці мінімално, жебы ся приготовити, і перепис мав быти в році 2020, а Україна не є приготовлена, як серьйозно то властно Київ з переписом думав? Економічну коронакатастрофу предці власти не могли очековати і пересвідчовали цілый світ, же в тім році перепис буде. Кебы то думали серьйозно, пак мали быти давно приготовлены, і перенести перепис на слідуючій рік бы было лем технічнов справов.
Будьяк бы єм над тым не думав, якбач не мам на тільло розвиту фантазію, жебы мі з того не выходило лем то, же Україна то зясь аж так серьйозно з реалізаційов перепису не думала. Значіть, ліпше повіджено, може то аж так серьйозно не думала мінімално од даякой части цілого процесу.
Перед тым, як мало дійти до релевантного перепису, Україна зробила Київом называный електронічный перепис. На основі доста похыбной методікы вышло, же Україні меджі роками 2001 і 2019 счезло з країны 11 міліонів 167 тісяч 800 особ. В процентах то значіть минус 23 процент популації. Підкреслюю, же методіка была доста похыбна, і так бы в релевантнім переписі могло быти чісло пропаду іщі векше.
Самособов, дакотры части теріторії моментално Київ не має під контрольов, то береме, і так знижіня популації є до даякой міры зрозуміле. Але 23 процент, то є уж на порівнаня з державами третього світа і чоловік ся мусить задумати, ці не є Україна лем єден великый біженецькый табор, котрого жытелі лем чекають, коли і де будуть годны одыйти.
Но і так ся могло якраз при тых чіслах стати, кедь то перед тым в Києві думали з переписом серьйозно, же властно релевантный перепис, котрый бы міг вказати іщі векшы страты на реноме, уж ани не треба. Нашто собі потвердити ганьбу, гейже?
А навеце, чісло, котре вышло з такзваного електронічного перепису Києву старчіть. Даны о народностях при погляді на україньску політіку, котра не підпорує, а ничіть вшытко, што бы одходило од нормы, суть абсолутно непотрібны. Вшыткы бы мали быти лем єден народ. Втогды бы быв рай.
На сітуацію ся можеме посмотрити з двох боків. Може є выгодов, кедь ся перепис знова посуне і мы здобудеме час, жебы реално досягнути вызнаня Русинів на Україні і можливость записовати собі русиньску народность і русиньскый язык як окрему народность і окремый язык. На другім боці може быти тото пересуваня переписів без кінця, або прийде на кінцю, кедь уж не буде кого раховати. То будеме видіти аж з одступом часу.
Што знаме уж днесь, то є то, же Києву можеме приписати вклад до збогачіня термінолоґічного словника. Покля сьме доднесь знали лем штатістічну хыбу, днесь можеме познати і то, што є штатістічна лож. То є втогды, кедь бісідуєме, же ідеме робити перепис, а в часі, кедь мав реално проходити повіме, же небуде ани за рік, бо є мало часу на приправу.
Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Flickr.com
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА