Похорон владыкы Масцюха был в понедільок, 16. марця 1936 рока

В місяци марци припоминаме дальшу річницю народжыня і смерти першого адміністратора Апостольской Адміністрациі Лемковины, др. Василия Масцюха. Грекокатолицкы вірны Лемковины звыкли называти го владыком, хоц не мал єпископской хіротоніі.

Владыка Масцюх вродил ся 30. марця 1873 р. в Новій Веси при Креници. Вмер 12. марця 1936 р. в Рыманові. Його похорон одбыл ся 16. марця 1936 р. в рідным селі. Днес приносиме Вам статю напечатану в польскій ґазеті Głos Podhala, яка вышла 22. марця 1936 р. (но. 12, річник VIII). Шырше про о. Масцюха чытайте в нашых архівных статях.

Pogrzeb śp. biskupa BAZYLEGO MAŚCIUCHA
administratora apostolskiego dla Łemkowszczyzny

W ubiegłym tygodniu zmarł niespodziewanie w Rymanowie, gdzie mieściła się jego rezydencja, administrator apostolski dla Łemkowszczyzny ks. biskup Maściuch.

Pogrzeb śp. ks. biskupa Maściucha odbył się w poniedziałek, dnia 16 bm. w Nowej Wsi, w powiecie nowosądeckim.

W pogrzebie wzięli udział imieniem wojewody krakowskiego wicewojewoda Mgr. Małaszyński, imieniem wojewody lwowskiego naczelnik Wydziału Sambor, dalej starosta pow. nowosądecki dr. M. Łach, starosta pow. jasielski Marossanyi oraz liczne duchowieństwo grecko-katolickie z Łemkowszczyzny i tłumy ludności tak łemkowskiej jak i polskiej.

Śp. Ks. Maściuch urodził się w r. 1873 w Nowej Wsi (pow. Nowy Sącz). Gimnazjum ukończył w Nowym Sączu, teologję na Uniw. we Lwowie. Na Uniwersytecie we Wiedniu uzyskał doktorat teologji, na Uniwersytecie we Lwowie habilitował się na docenta prawa kanonicznego. Wiedzę swoją uzupejnił podróżami do różnych centrów nauki w Europie; przez pewien czas pracował w Rzymie w jednej z kongregacji kurjalnych. Jako kapłan grecko-katolickiej diecezji przemyskiej był ‘profesorem prawa kanonicznego w seminarjum duchownem i prefektem. W okresie 1916 — 1919 był kapelanem wojskowym. W r. 1919 został proboszczem skromnej parafji greckokatolickiej. Z końcem r. 1934 otrzymał nominację na Administratora Apostolskiego Łemkowszczyzny, oddzielonej właśnie od diecezji przemyskiej.

Śp. Ks. Maściuch położył duże zasługi na polu nauki teologicznej. — W języku ruskim napisał obszerne dzieło o „małżeństwie“ — a po łacinie o prawie patronatu rzeczowego na ziemiach polskich.

Do historji kościoła przejdzie jednak jako pierwszy rządca kościelny Łemkowszczyzny. Do pracy na tym urzędzie zabrał się ożywiony jedynie chęcią służenia kościołowi i ludowi. Praca nie była łatwa. Natrafiała na trudności polityczne i religijne. Pierwsze wychodziły z kół ukraińskich, które odłączenie Łemkowszczyzny traktowały jako rozbijanie jedności narodu ukraińskiego. Drugie — ze strony Schizmy, która na skutek rozpolitykowania kleru porobiła duże spustoszenie na Łemkowszczyźnie. Daleki od polityki budował śp. Ks. Maściuch wielkie dzieło odrodzenia Łemkowszczyzny. Swojemu stosunkowi do polskości dał wyraz w pierwszym liście pasterskim, pisząc w odpowiedzi na zarzuty Ukraińców: „Łemkowie, nie od teraz żyją obok Polaków i jakoś żadnego wynarodowienia nie widać“. Ogromnego znaczenia decyzję powziął posyłając pierwszy zastęp kleryków na studja na wydziale teologicznym U. J. w Krakowie i lokując ich — dzięki uprzejmości Ks. Biskupa Kubiny w seminarjum duchownem częstochowskiem.

W chwili, kiedy Jego praca zaczęła wydawać pierwsze owoce, a horyzont w diecezji począł się wyjaśniać, Pan Bóg odwołał Go ze stanowiska.