В звязку з надходячыма президентскыма выборами в Польщы, котры пройдут 10. мая тр., Бернард Ґайда, ведучый Союзу Німецкых Соспільно-Культурных Стоваришынь в Польщы, подал писмо зо звіданями до кандидатів на Президента Польщы.
В писмі Б. Ґайда звідує кандидатів о іх однесіня до вельокультуровости і промуваня меншын, реакцию на ксенофобічны поставы ци готовіст до новелізациі закону о меншынах з 2005 рока. Обшырный пакєт звідань попередженый є інформациями про Созюз Німецкых Соспільно-Культурных Стоваришынь в Польщы та іх спілпрацу з польскыма і німецкыма державныма, самоурядовыма орґанами і соспільныма та культурныма інституциями. Подля нацийонального списку в Польщы є 150 тис. осіб зачысляючых ся до німецкой меншыны.
Кандидатів на становиско Президента ПР звідано м.ін. о тото, ци будут підперати акцептацию інчых як польска культур ци языків та як будут реаґувати на зміняючы ся патріотичны поставы в нацийоналистичны і ксенофобічны.
Дальша ґрупа звідань тыкат реалізациі постанов поміщеных в ратифікуваных Польщом документах: Рамовій конвенциі о охороні нацийональных меншын» та Европейскій карті реґіональных або меншыновых языків, а тіж основаня освітовых єдиниц, такых як предшколя і школы, з німецкым языком навчаня.
В списку звідань нашол ся тіж вопрос о готовіст до новелізациі закону о меншынах з 2005 рока, ходит особливо о обнижыня порога, якій дає можливіст ввести двоязычны таблиці і язык меншыны в ґмінах, з 20% на 10% участи меншыны в соспільности ґміны.
Кандидатам на голову державы припоминают в листі тіж, што в буджеті на плеканя культуры 13 меншын є 16 млн зл, а меншынова сторона Спільной Комісиі од років без успіху боре ся о збільшыня квоты. «Як добрі знаме, нацийональны меншыны в Польщы то лем 2% соспільства, зато треба ся бояти, што проблематика меншын не появит ся в головным нурті передвыборчой дебаты. А для нас сут то жытьово важны справы» – спостерігат Бернард Ґайда. «Хочеме познати однесіня кандидатів до справы перенесіня прав меншын на высшый, европейскій рівен» – кінчыт.
Цілый лист находит ся на сайті Союзу Німецкых Соспільно-Культурных Стоваришынь в Польщы: vdg.pl.