В селі Токаїк в Стропківскім окресі собі в пятніцю 22-го новембра 2019-го року припомянули 75-ту річніцю Токаїцькой траґедії. Споминова стріча проходила при памятнику Навернутя до выпаленого села.
Як інформовала аґентура TASR, на пєтній події брали участь представителі штатной справы, армії, самосправ, членове Словацького союзу протифашістічных бойовників але і жытелі Токаїка а сел околіці.
Токаїцька траґедія
Токаїцька траґедія одбыла ся 19-го і 20-го новембра 1944-го року. Была то масакра в катастралній теріторії русиньского села Токаїк, і была одплатов німецькых войск за то, же містны жытелі помагали партізанам.
19-го новембра наперед німецькы вояци, котрых было коло 200, обсадили село, позберали хлопів зо села ку містній церькви і одвели їх на север од Токаїка, де їх постріляли. При тім злочіні вмерло 32 мужів, 2-ом раненым ся подарило пережыти. Слідуючій день націсты село выпалили, жены і діти розогнали. В Токаїку згоріло 27 хыж і 28 господарьскых будов. Стояти зістала лем церьков і єдна хыжа.
Село освободили 28-го новембра совітьскы войска 4-го Україньского фронту. Мертвы тіла постріляных мужів лежали на місці, де їх постріляли аж до 12-го децембра, коли їх жытелі сусіднього села похоронили до масового гробу. По навернутю містного населіня были їх тіла ексгумованы і 4-го апріля 1945-го року похоронены на містнім цінтері до окремых гробів.
Жытелі Токаїка жыли в скормных обставинах аж до 1946-го року, коли держава дала грошы на обновліня села. По жертвах зістало 16 вдов і 67 сирот.
Про молодых то не інтересна тема
„В сучасности жыють вже лем трьоми, котрых отцьове масакру не пережыли. Марія Медвецова мала шість роков, Ян Медвец десять років і Алжбета Данчішакова єден рік. Стражданя жыти з тым далше не было простым. Про векшыну молодых людей то, нажаль, не інтересна тема на розділ од множества несмыслів і дезінформацій на соціалных сітях, котрым не дасть сперати ся,“ повіла в приговорі почас пєтной події старостка села Яна Медвецова.
Сама старостка має надію, же о ужасах войны будеме слухати вже лем зо жывых спомин нашых предків, в музею і почас споминковых стріч. Выразила радость, же на споминковых стрічах є каждым роком веце людей.
Медайла міністра обороны
Почас споминовой події уділили страстці Токаїка бронзову памятну медайлу міністра обороны Словацькой републікы.
Деджавны секретарь резорту Маріян Салонь ся подяковав їй, і жытелюм села за приготовліня події. „І такым способом є барз важне припоминати тоты дії і нам, ґенераціям, котры не жыли у войні, дітям в школі, жебы сьме не думали, же вшытком, што теперь пережываме в мірі, є природным,“ повів Салонь.
Токаїцьку траґедію припоминать і Музей Токаїцькой траґедії. Село почас тогорічного выїздового засіданя влады в Строкові дістало дотацію 80 тісяч евр, котру хоче схосновати за словами старосткы на реконштрукцію внутрішніх просторів, розшыріня і модернізацію експозіції.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА