На Словеньску вже вышло много русиньскых книг ці авдіодісків. І кідь ся все дасть выдавати і веце, Русины мають можливость чітати шумну палету нашых писателів і слухати різны обробкы нашой народной і модерной музикы. Тот найвекшый довг, котрый маєме, є дотеперь выдаваня книжок ці авдіозаписів про нашу найменшу ґенерацію. І головно выдаваня приповідок.
Про русиньскы діти на Словеньску того досправды не выходить вельо. Притім на нашій наймолодшій ґенерації залежыть, ці будеме мати даяку будучность. Самособов, можеме спомянути пару книжных ластівок про діти, як книжкы од Кветы Мороховічовой Цвик, од Людмилы Шандаловой ці Штефана Сухого. Во вшыткых припадах але іде о стишкы. Выдати про діти тото, што люблять найвеце, приповідкы, дотеперь не подарило ся никому.
Но і в тім бы мала быти зміна. Выданя русньскых приповідок ся готовить в найближшім часі і то такой в двох формах. Як авдіодіскы і як книжка.
Два авдіодіскы русиньскых приповідок нараз готовить выдати іщі теперь в децембрі орґанізація молоды.Русины. Як выдаватель пише, „богатство каждого народа є і в його народній літературній творчости. Дотворює мозаіку розмаїтости културной дідовизны. Приповідкы отворяють дітині світ добра і зла, розвивають його фантазію і помагають всокотити материньскый язык. Проєкт „Русиньскы приповідкы“ приносить унікатне діло, котре в такій формі выходить першыраз в історії Русинів. Авдіозаписы помагають всокотити приповідкы, котры ся росповіданьом переносили цілы ґенерації. Таксамо нукають креатівны творы сучасных авторів.“
Орґанізація молоды.Русины три рокы подавала проєкты на Уряді влады Словацькой републікы в рамках проґраму Култура народностных меншын, на зозбераня, авдіозапис і выданя приповідок. Актівісты ходили по села і зберали то, што нам іщі старша ґенерація може дати – приповідкы, котры ся всокотили лем вдяка розсповіданю з ґенерації на ґенерацію. Приповідкы были записованы поступно почас двох років на професіоналній уровни в режії Яны Трущіньской-Сивой. Народны но і авторьскы приповідкы од писателів як Еріка Матонокова, Зузана Ковалчікова, Еріка Костова ітд., начітали нашы знамы акторы із Театру Александра Духновіча. Пирповідкы были почас поступного записованя і „выпробованы“ на слухачах, бо орґанізація молоды.Русины їх мала у высыланю свого інтернетового радіа русин фм (дакотры і в лем.фм). Може і то дало выдавательови якыйс компас, котры припоцвідкы з того множества, яке вже є записане, дати на першы два діскы.
Діскы подля слов Петра Штефаняка, председы орґанізації молоды.Русины, будуть за ціну поштовного загнаны вшыткым нашым орґанізаціям, школам, освітнім центрам в нашім реґіоні, але і далшым інштітуціям, котры проявлять інтерес. Друга половина выданых дісків, котра вже не є плачена Урядом влады але самым выдавательом, потім буде дана до продая, жебы русиньскы припводкы не браковали в жадній русиньскій родині.
Другов добров вістьов є, же приповідкы выйдуть і в книжці. Славомір Гиряк вєдно із професором Павлом Робертом Маґочійом і професорков Патріційов Крафчік выдавають першый том приповідок по русиньскы і анґліцькы, котрых автором є вже небіжчік Михал Гиряк, отець Славоміра Гиряка. Ілустрації до той книжкы недавно закінчіла русиньска малярька, авторка ілустрацій і до нашых русиньскых учебників – Анна Ґайова.
По довгых роках так нашым дітям будеме годны передавати то, што дітина любить найвеце – нашы русиньскы приповідкы. Буде лем на нас, ці їм їх прочітаме самы, або їх будеме слухати вєдно з нима із авдіодісків.
Петро Медвідь