Надзвычайний Конґрес Стоваришыня Лемків з резиґнацийом ведучого і заповідю наступного конґресу

В суботу, 23. квітня/апріля 2016 р., в ліґницкій сідибі Стоваришыня Лемків при ул. Зофіі Коссак 6, на ІІ Надзвычайний Конґрес Стоваришыня Лемків зышли ся делеґаты кружків орґанізациі з цілой Польщы, находячых ся в Ліґници, Любіні, Вроцлаві, Хоцянові, Ґожові Великопольскым, Пшемкові, Креници, Лісци і Михалові. Причыном скликаня того засіданя было рішыня Головного Заряду СЛ, котрий на основі записів статуту (§5, пункт 54. а-б) заплянувал дві головны темы, котрыма мал заняти ся конґрес:

• персональны зміны в головній ревізийній комісиі стоваришыня – зголошуваня кандидатів і выборы,
• дискусия і голосуваня над пропозициями змін в статуті стоваришыня, котры прирыхтувала і представила кінцьом січня/януара 2016 р. робоча ґрупа, покликана до той справы.

По реґістрациі делеґатів і выданю ім мандатів через секретарият конґресу, з малым опізніньом засіданя зачало ся офіцийным одкрытьом стрічы ведучым ГЗ СЛ – Андрийом Копчом, та выбором рахуючо-мандатной комісиі і выбраньом Президиі ІІ Надзвычайного Конґресу Стоваришыня Лемків, котру очелил Євгеній Габура, ведучий кружка СЛ в Пшемкові. По провірці листы пристутных і перерахуваню кількости делеґатів, што было статутовым вымогом до вызнаня засіданя важным, зачала ся робота над справами, для котрых зышол ся надзычайний конґрес.

Єгвеній Габура напочатку пояснил, яка была головна причына скликаня делеґатів орґанізациі – дополнити склад Головной Ревізийной Комісиі, з котрой вчас тырваня каденциі зрезиґнувала Мария Брода, чым в результаті зменьшыл ся состав комісиі пониже мінімальний, передвиджений статутом, 3-особовий склад. Жебы не кликати делеґатів з вшыткых краів Польщы лем для той, технічной справы, Головний Заряд Стоваришыня Лемків задумал провести консультациі над змінами в статуті орґанізациі, котры розослал делеґатам разом з запрошыньом на конґрес.

Важніст, ачий необхідніст реформы статуту СЛ, котрий такой не змінил ся од основаня общества в 1989 р., видно было од початку засіданя, понеже делеґаты замінили порядок справ, котрыма мали ся занимати, зато одложыли персональны выборы до Головной Ревізийной Комісиі на другу част стрічы і зачали дискутувати над самым статутом. Як ся неодолга вказало, тот проблем выкликал горячу бесіду. Пропозициі, представлены Головным Зарядом СЛ, не все были східны з внесками робочой ґрупы, котра скінчыла свою працу над записами статуту в січни/януарі 2016 р. Тота ґрупа підкрисляла, же тепер обовязуючы записы сут уж архаічны, статут старий, неактуальний, непристосуваний до днешніх часів, зато треба го радикально змінити.

По долгых дискусиях, вымінах поглядів і презентациях вельох опіній на поєдны темы, котры тыкали ся формы і детальных розвязань, вказуючы тіж на ріжнорідне постеріганя потребы змін записів статуту через делеґатів кружків, ведучий Президиі ІІ Надзвычайного Конґресу Стоваришыня Лемків, Євгеній Габура, запропонувал покликати комісию, котра в найблизшым часі має выпрацувати консенсус в тій справі і, при спілпрацы з членами вшыткых кружків вчас робочых стріч, скликати в 2017 році наступний надзвычайний конґрес, котрий мал бы ся заняти лем принятьом нового статуту орґанізациі. За тым розвязаньом заголосувала більшіст присутных, а конґрес міг перейти до наступных заплянуваных пунктів засіданя.

По полуденковій перерві делеґаты заняли ся дополніньом складу Головной Ревізийной Комісиі. В результаті голосуваня, до 4-особовой ГРК вошли:

• Митро Русинко – ведучий ГРК,
• Богдан Ґамбаль – заступця ведучого ГРК,
• Богуслава Німаш – секретар ГРК,
• Даміан Трохановскій – член ГРК.

Головна Ревізийна Комісия заплянувала свою першу робочу стрічу на місяц серпен/авґуст того рока, а будучы контрольным орґаном Стоваришыня Лемків, попросила Головний Заряд СЛ о мериторичну спілпрацу в передвижденій в статуті обшыри своіх компетенций.

В актуальным статуті Стоваришыня Лемків находиме два виды конґресів: звычайний і надзвычайний. Перший з них скликуваний єст раз на штырі рокы – на ним представляны сут справописы з діяня Головного Заряду Стоваришыня Лемків за цілу каденцию враз з фінансовым розрахуваньом та, вчас выборів, покликуваны сут новы власти орґанізациі на дальшы штырі рокы. Наздвычайний конґрес може быти скликуваний в важных і необхідных справах з ініциятивы м.ін. Головного Заряду СЛ, Головной Ревізийной Комісиі, ци на внесок мінімально двох третин кружків общества і занимат ся конкретно лем тыма справами, ґу котрым был скликаний.

Минулий конґрес был другым позашоровым, надзвычайным конґресом СЛ (перший одбыл ся 25. марця 2014 р. з нагоды 25-літя орґанізациі) і проходил рік по VII Конґресі СЛ, якій в ліґницкій сідибі при ул. Зофіі Коссак одбыл ся влони, 25. квітня/апріля 2015 р., што дало третє запоряд конґресове засіданя Стоваришыня Лемків рік-по-рік, на котрым присутны были делеґаты з вшыткых кружків орґанізациі. Заповіданий на 2017 рік ІІІ Надзвычайний Конґрес Стоваришыня Лемків окрем того, же має заняти ся реформом свойого статуту, буде мусіл станути перед іщы єдным, важным проблемом. На посліднім конґресовым засіданю дотеперішній ведучий Головного Заряду СЛ – Андрий Копча, котрий выполнят тоту функцию од самого початку істнуваня СЛ (1989 р.), заповіл, же зрезиґнує з ведіня стоваришыня. Тым способом, найстарша по політичных перемінах 1989 р. лемківска орґанізация в Польщы буде мусіла до точо часу найти заступцю, котрий не лем буде шефувал Стоваришыню Лемків, але, што было дотепер неписаным принципом, будучы ведучым общества, може войти в склад Світовой Рады Русинів, діючой в меджеконґресовий період в імени Світового Конґресу Русинів, до котрого од моменту основаня в 1991 р. приналежыт Стоваришыня Лемків.